Τα καταφέραμε στη Δύση και γίναμε παρανοϊκοί.

Σε οποιοδήποτε (θρησκευτικό) σύστημα και να πας, αν ρωτήσεις: “τι θα σήμαινε να γίνω ένας από σας;”, η απάντηση θα ήταν πάνω-κάτω η ίδια: να πιστεύεις (σε) αυτό και να το ακολουθείς. Μάλιστα το ένα συνεπάγεται το άλλο.

Για παράδειγμα, αν πας στους γνωστούς πλέον anti-vaccers (αυτοί που είναι κατά των εμβολίων) και τους ρωτήσεις τι σημαίνει να είμαι ένας από σας, θα σου πουν πως οφείλεις να πιστεύεις ότι οι ιατροί τα έχουν κάνει πλακάκια με τις φαρμακευτικές, οι οποίες κερδοσκοπούν, ενώ αποκρύπτουν την ΑΛΗΘΕΙΑ(?) της ραγδαίας αύξησης αυτισμού που οφείλεται στα εμβόλια, ή ότι τέλος πάντων έχουμε όλοι υποστεί μια σχετική πλύση εγκεφάλου, και πως μόνο αυτοί οι αφυπνισμένοι ξέρουν την αλήθεια, η οποία βασίζεται σε (πραγματικές??) μαρτυρίες.

Αν πας σε εθνικιστικούς κύκλους, θα σου πουν: θα πιστεύεις ότι η φυλή τους είναι η ανώτερη όλων και ως εκ τούτου απαιτούν τον καθαρισμό της γης τους από τους ξένους, την ελευθερία της φυλής τους από τον εκάστοτε (αλλόφυλο?) ζυγό και συχνά την επέκτασή τους εις βάρος άλλων φυλών (βλ. Μεγάλη Ελλάδα, Μεγάλη Αλβανία, Μεγάλη Τουρκία κλπ).

Στο Ισλάμ, πως ένας είναι ο Θεός και ο προφήτης του ο Μωάμεθ. Και αυτό συνεπάγεται το να δέχεσαι το Κοράνι ως τη μόνη αυθεντία – ως θεολογικό έργο – και αποδέχεσαι κάθε πρακτική εφαρμογή του. Λίγο ξύλο στη γυναίκα σου να στρώσει, επέκταση της πίστης με βία, κλπ.

Στους Άθεους, πως δεν υπάρχει Θεός, και ως εκ τούτου οποιαδήποτε θρησκευτική ασχολία είναι τουλάχιστον παράλογη και παραπλανητική. (Πώς εξηγούνται τέτοια φαινόμενα άραγε;)

Στους Χριστιανούς; Εδώ τα πράγματα έχουν ξεφύγει σε πολλούς κύκλους. Η πίστη και η πρακτική είναι δύο άσχετα πράγματα για πολλούς!?!

Δηλαδή, είναι σαν να λέμε: έχουμε ένα πρόβλημα, μας βλέπει ο Θεός ότι δεν έχουμε ελπίδα να βρούμε λύση, οπότε γίνεται άνθρωπος, κάθεται και μας διδάσκει, κάνει μαθητές, τους λέει να διδάσκουν αυτά που τους είπε ξανά και ξανά, να ακολουθούν το παράδειγμά του, αφήνεται στο έλεος των γήινων δυνάμεων ώστε πεθαίνει αβοήθητος με την χειρότερη τότε ποινή, αλλά μετά ανασταίνεται. Τους λέει λοιπόν να κάνουν οι ίδιοι οι μαθητές του, καινούργιους μαθητές, καθώς κάθε εξουσία του δόθηκε πλέον (νικώντας τον θάνατο), και στο τέλος έρχεται το Άγιο Πνεύμα να καθοδηγεί την Εκκλησία.

Υπάρχει, λοιπόν, η άποψη πως αν το πιστέψεις αυτό, όλα λύθηκαν. Τελείωσε, δηλαδή, το καθήκον σου στο να δεχτείς ότι αυτά έγιναν. Δυο λεπτά όμως, αυτό είναι το ζητούμενο της πίστης; Αν τυχόν ιστορικά αποδειχθούν όλα, ώστε είμαστε σίγουροι ότι έγιναν, και άρα δεν είναι απαιτητή πλέον καμία πίστη, η πίστη ξαφνικά δεν έχει νόημα, αφού δεν υπάρχει τίποτα το μη αποδεδειγμένο, και άρα τη στιγμή που θα έχουν αποδειχθεί όλα, παύουν να υπάρχουν χριστιανοί;!

Αγαπητοί Δυτικοί χριστιανοί, ας σκεφτούμε λιγάκι σαν όλον τον υπόλοιπο κόσμο, ο οποίος λέει: ότι το να έχεις το όνομα, σημαίνει πως οφείλεις, τουλάχιστον προς την κοινότητα που εκπροσωπείς, να κάνεις πράξη το πιστεύω σου. Αυτό λέει όλος ο κόσμος: Ωραίος ο Χριστός, αλλά οι χριστιανοί είναι χάλια. Είναι αυτό που λέμε σχέση αγάπης-μίσους.

Το να πιστεύεις στον Χριστό αυτό σημαίνει, να δέχεσαι πως αυτά που δίδαξε είναι αυτά που σου ζητάει. Όχι να δέχεσαι πως αυτά που δίδαξε, όντως τα είπε. Ή ότι αυτά που λέει η Αγία Γραφή ότι έκανε, όντως τα έκανε.

Ας το πάρουμε λιγάκι στη διάσταση των anti-vaccers. Φαντάσου να πιστεύεις ότι τα εμβόλια κάνουν τόσο κακό, αλλά παρόλα αυτά, κάνεις όλα τα εμβόλια στα παιδιά σου. Δεν είναι παρανοϊκό; ή φαντάσου να δέχεσαι πως ο Μωάμεθ είναι ο μόνος προφήτης, αλλά αντί αυτού, να κάνεις ινδουιστικές τελετές (έχετε δει τη ζωή του π;). Ή να είσαι άθεος και να προσεύχεσαι. Ή να είσαι χριστιανός και να λες: μακάριοι οι πλούσιοι, ουαί στους φτωχούς. Αυτά τα πράγματα δεν είναι συμβατά με τη λογική. Είναι σαχλαμάρες. Είναι ανοησίες.

Δεν μπορείς να λες πιστεύω στον Χριστό αλλά δεν θα κάνω αυτά που λέει, όχι επειδή μου φαντάζουν δύσκολα, δηλαδή ως δικαιολογία, αλλά γιατί η “πίστη” μόνο αρκεί. Ποια πίστη βρε αδελφέ;

Ας πάμε όμως να δούμε και το παράδειγμα που χρησιμοποιούν οι θεολόγοι. Λένε λοιπόν πως στην προς Ρωμαίους επιστολή είναι ξεκάθαρο ότι δεν σώζεσαι με τα έργα, αλλά με την πίστη. Το κύριο κομμάτι που χρησιμοποιούν είναι αυτό του 4 κεφαλαίου της προς Ρωμαίους. Ας δούμε όμως τι λέει αυτό το κεφάλαιο, αλλά και τι λέει η προς Ρωμαίους.

ΠΡΟΣΟΧΗ. Η αντιπαραβολή είναι πίστη vs. τα έργα του νόμου, όχι σκέτο τα έργα. Αλλιώς το 2 κεφάλαιο της προς Ρωμαίους είναι άκυρο. Έργα του νόμου, όπως το καταλαβαίνω, είναι ένας πλάγιος τρόπος να μιλήσει για τελετουργίες όπως η περιτομή ή/και για επιλογές που στηρίζονται πάνω στο άγχος του νόμου (τι θα γίνει αν με πιάσουν).

Η προς Ρωμαίους επιστολή θεωρείται από πολλούς ως το ανώτερο θεολογικό έργο της Καινής Διαθήκης. Μάλιστα πορώνονται τόσο πολύ με αυτήν, που “ξεχνούν” συχνά να διαβάσουν τα ευαγγέλια.. Όμως η προς Ρωμαίους επιστολή είναι μια επιστολή με ακροατήριο παρόμοιο με αυτό της προς Εβραίους. Είναι πολύ σημαντικό δηλαδή να καταλάβουμε σε ποιους απευθύνεται, ώστε να καταλάβουμε τι είναι αυτό που πραγματικά λέει.

Το κέντρο, ίσως, της όλης επιστολής είναι το 9 κεφάλαιο, καθώς εκεί εκμυστηρεύεται ο Παύλος έναν μεγάλο καημό του: τους ομοεθνείς του. Είναι ικανός μάλιστα να ζητήσει να είναι ανάθεμα για χάρη τους. Τόσο πολύ τους αγαπάει. Πιάνοντας αυτό το ερμηνευτικό κλειδί της επιστολής, μπορούμε να κοιτάξουμε πίσω και να δούμε αυτόν τον παράξενο εσωτερικό διάλογο που μας μεταφέρει: γράφει και ξεγράφει έναν σωρό από επιχειρήματα, τα οποία στοχεύουν στο να αφοπλίσουν τους Ιουδαΐζοντες της Ρώμης (αλλά και αλλού). Τη μία τους εξυμνεί ότι ξεχωρίζουν, την άλλη τους γειώνει ότι όλοι είναι ίσοι μπροστά στον Θεό.

Όλα, όμως, καταλήγουν σε ένα πρόσωπο, το παράδειγμα της πίστης. Και αυτό το παράδειγμα είναι ο Αβραάμ αρχικά (και ο Ιησούς αργότερα). Γιατί όταν ο Αβραάμ δέχτηκε να ακούσει τον Θεό, να τον πιστέψει, δεν είχε κάνει ακόμα περιτομή. Μάλιστα ούτε είχε δοθεί ακόμα ο Νόμος του Μωυσή. Άρα, εκ των πραγμάτων, ο Αβραάμ είναι πατέρας και των εθνικών (όσων δεν έχουν τον νόμο) και των Ισραηλιτών, καθώς η πίστη του λογίστηκε ως δικαιοσύνη – αυτό είναι ακριβώς το επιχείρημα του Παύλου. Σώθηκε, θα λέγαμε σήμερα, χωρίς να γνωρίζει καν για Νόμο, και χωρίς να έχει κάνει καν περιτομή. Άρα η υπερηφάνεια των Εβραίων καταρρέει. Δεν έχουν το μονοπώλιο. Αντίθετα, η περιτομή δίνεται ως σύμβολο της Διαθήκης – της νέας (υπό)σχεσης μεταξύ Θεού και Αβραάμ.

Ποια είναι η εναλλακτική; η πίστη. Αλλά για ποια πίστη μιλάμε ακριβώς;

Ο Αβραάμ είχε πάει νωρίτερα στην Αίγυπτο, και όταν απέκρυψε πως η Σάρα ήταν η σύζυγός του, αλλά είπε πως είναι η αδελφή του, ο Φαραώ την πήρε για γυναίκα του. Ο Θεός όμως επέφερε πολλές πληγές στον Φαραώ που την πήρε για γυναίκα του, φέρνοντας τον Φαραώ να ζητάει τον λόγο από τον Αβραάμ, “γιατί μου το απέκρυψες;”. Shock? Ο Φαραώ δέχεται πως η τιμωρία αυτή ήρθε από τον Θεό. Ο Φαραώ πιστεύει πως υπάρχει Θεός!! Άρα μήπως είναι αυτός ο πατέρας της πίστης;

Προφανώς δεν αναφέρεται σε κάτι τέτοιο ο απόστολος Παύλος. Δεν είναι αυτή η πίστη που εξυμνεί. Αντίστοιχα και ο συγγραφέας της προς Εβραίους δεν εξυμνεί τίποτα τέτοιο όταν αναφέρεται στον Αβραάμ. Οπότε για ποια πίστη μιλάμε ακριβώς;

Πριν προτείνω τη λύση στον προβληματισμό μου, θα ήθελα να τονίσω πως ισχυρίζομαι ότι ο Νόμος είναι ένα plan B. Δεν είναι ο σκοπός της ζωής μας ο Νόμος, είναι μια κατάντια, ένας ξεπεσμός, μία κατάσταση όπου δεν ευνοείται και δεν κολακεύεται η σχέση μεταξύ των ανθρώπων και αυτή μεταξύ Θεού και ανθρώπων, αλλά η τήρηση μιας ισορροπίας υπό την απειλή βίας. Και αυτό είναι πολύ σημαντικό!

Ένα παράδειγμα που φέρνω συχνά είναι: Σε ένα ζευγάρι, ποιος είναι ο λόγος που δεν απιστούν ο ένας στον άλλο; η υποχρέωση που προκύπτει από τον νόμο; η θρησκευτική ή κοινωνική ηθική; ή επειδή ο ένας αγαπάει τον άλλο και δεν θέλει να τον πληγώσει; Αν η απάντηση δεν είναι η τρίτη, τότε ο γάμος είναι στηριγμένος σε plan B θεμέλια. Έχει μικρή αξία. Και το μόνο που προσφέρει ο νόμος, είναι να δείξει ποιος είναι ο κακός σύζυγος. Τι να το κάνεις το πιστοποιητικό γάμου, αλλά δεν νοιάζεσαι για τη γυναίκα σου; Ή να την αφήσεις και να αρχίσεις να γυρίζεις τον κόσμο. Ή να τρέχεις με άλλες. Το πιστοποιητικό γάμου δεν σου εξασφαλίζει έναν πετυχημένο γάμο. Καλύτερα να μην την είχες παντρευτεί.

Η πίστη του Αβραάμ που λογίστηκε σε δικαιοσύνη δεν είναι το “υπάρχει Θεός”. Είναι ότι πίστεψε στην υπόσχεση που του έδωσε ο Θεός. Ένας τύπος ραντεβού, στο οποίο ήταν συμμέτοχος. Και τι σημαίνει ότι πίστεψε; Δηλαδή πώς το μέτρησε κανείς αυτό; Πώς μπορεί ο Παύλος να το φέρνει αυτό σαν παράδειγμα; Είναι ένας απλός συναισθηματισμός; μια άλογη πεποίθηση; ένα άτοπο επιχείρημα; αυτό είναι η πίστη;

Η πίστη του Αβραάμ ήταν ότι δέχτηκε ως αληθινή την υπόσχεση πως θα κάνει παιδί με τη Σάρα, παρά το ότι ήταν ήδη 100 χρόνων, ενώ και ο ίδιος θεωρούσε το σώμα του νεκρωμένο και τη μήτρα της Σάρας νεκρωμένη. Αυτή όμως ήταν η πίστη του, ότι δέχτηκε πως θα κάνει παιδί, παρά τα γηρατειά τους. Κάτι το αφύσικο. Ούτε νόμος, ούτε τυπολατρείες, ούτε τίποτα. Δεν του έκανε παράπονα ο Θεός που δεν τήρησε τον Νόμο.. Αφού δεν είχε δοθεί! Απλά πίστεψε στην υπόσχεση/εντολή του Θεού. Ο νόμος μόνο να τον καταδικάσει (π.χ. για το ότι έκανε παιδί με τη δούλη της Σάρας) μπορούσε.

Μάλιστα στην προς Εβραίους κεφ 11 τονίζονται μια σειρά ΠΡΑΞΕΩΝ του Αβραάμ και άλλων ηρώων της πίστης, που αποδεικνύουν και πιθανώς βοηθούν στο να αυξηθεί/καλλιεργηθεί η πίστη τους (και άρα η σχέση τους με τον Θεό): υπάκουσε και 1) βγήκε από τη γη των Χαλδαίων χωρίς να ξέρει πού πηγαίνει για να κληρονομήσει τη γη της επαγγελίας 2) παροίκησε στη γη της υπόσχεσης ως ξένος σε σκηνή, 3) αντίστοιχα και η Σάρρα δέχτηκε πως θα γεννήσει παρόλη την ηλικία της 4) προσέφερε τον γιο του τον Ισαάκ (νομίζοντας πως ο Θεός θα τον αναστήσει) αλλά τελικά ο Θεός τον αντικατέστησε τελευταία στιγμή… και από κει και πέρα προχωράμε σε όλα τα άλλα παραδείγματα πίστης, τα οποία όμως είναι παραδείγματα πράξεων ή στάσεων ή αποφάσεων ή ζωής, τα οποία βασίζονται στην αποδοχή μιας υπόσχεσης. Είτε απόλαυσαν τελικά (ολοκληρωτικά) είτε όχι την υπόσχεση.

Όταν λοιπόν με ρωτήσουν: πιστεύεις στον Χριστό; Αν θέλω να απαντήσω ειλικρινά, καλύτερα να πω: ε… λίγο. Δεν είμαι καθόλου καλός στο να ακολουθώ τη διδασκαλία του. Θέλω πολλή δουλειά ακόμα. Αλλά το ωραίο είναι πως αυτό το καταλαβαίνει και με παρακινεί με χίλιους τρόπους να μην το βάζω κάτω.

Πιστός λοιπόν είναι αυτός που δέχεται να ακολουθήσει τον δρόμο του Ιησού, καθώς η υπόσχεση του Ιησού είναι η ανάσταση. Αλλά και πριν από αυτήν, υπάρχουν πολλές υποσχέσεις, ατομικές: ότι θα μας αλλάζει, όσο μετανοούμε και μένουμε στη διδασκαλία του, και αυτές της βασιλείας του Θεού: ότι δηλαδή υπάρχει μια οικογένεια που σε περιμένει. Σε θέλει να πάρεις μέρος σε αυτήν, να γίνεις ένας μικρός σημερινός τύπος του Χριστού, προσφέροντας, συζητώντας, παρηγορώντας, βοηθώντας, όχι μόνο την οικογένεια αυτή, αλλά κάθε πονεμένο. Η οικογένεια αυτή δεν ορίζεται με Ναούς, καταστατικά και Νόμους. Η οικογένεια ορίζεται από την κοινή πίστη: πως ο Ιησούς είναι Κύριος.

μείνατε ἐν ἐμοί, κἀγὼ ἐν ὑμῖν. καθὼς τὸ κλῆμα οὐ δύναται καρπὸν φέρειν ἀφ᾿ ἑαυτοῦ, ἐὰν μὴ μείνῃ ἐν τῇ ἀμπέλῳ, οὕτως οὐδὲ ὑμεῖς, ἐὰν μὴ ἐν ἐμοὶ μείνητε. Ιωάννης 15:4