“Το παγκόσμιο οικονομικό μας σύστημα δεν αντέχεται άλλο“, λέει ο Επίσκοπος της Ρώμης σε μια συνέντευξη στο Ισπανικό περιοδικό La Vanguardia. “Δεν είμαι κανένας πεφωτισμένος. Δεν έχω κομίσει κάτι ιδιαίτερο.” “Πετάμε μια ολόκληρη γενιά στο δρόμο για να διατηρήσουμε ένα σύστημα που δεν είναι καλό,” αποφαίνεται με σεβασμό στους άνεργους νέους.

“Οι διωκόμενοι Χριστιανοί είναι ένας λόγος ανησυχίας που με αγγίζει πολύ βαθιά ως πάστορα. Γνωρίζω πολλά για τις διώξεις αλλά δεν μου φαίνεται φρόνιμο να μιλήσουμε γι’ αυτές εδώ έτσι δεν προσβάλω κανέναν. Αλλά σε κάποια μέρη απαγορεύεται να έχεις μια Αγία Γραφή ή να κάνεις κατήχηση ή να φοράς σταυρό… Σε αυτό που θα ήθελα να γίνω σαφής είναι ένα πράγμα, είμαι πεπεισμένος ότι οι διώξεις κατά των Χριστιανών σήμερα είναι ισχυρότερες απ’ ό,τι στους πρώτους αιώνες της Εκκλησία. Σήμερα υπάρχουν περισσότεροι Χριστιανοί μάρτυρες απ’ ό,τι εκείνη την περίοδο. Και, αυτό δεν βγαίνει από το μυαλό μου, αλλά από τους αριθμούς.”

Ο Πάπας Φραγκίσκος δέχτηκε τη Δευτέρα 9 Ιουνίου στο Βατικανό – μια μέρα ύστερα από τη συμπροσευχή για ειρήνη με τους προέδρους του Ισραήλ και της Παλαιστίνης – γι’ αυτήν την αποκλειστική συνέντευξη στο “La Vanguardia.” Ο Πάπας ήταν ευτυχής να έχει κάνει ό,τι είναι δυνατόν για την κατανόηση μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων.

Βία εν ονόματι του Θεού κυριαρχεί στη Μέση Ανατολή.
Είναι μια αντίφαση. Η βία εν ονόματι του Θεού δεν αντιστοιχεί στην εποχή μας. Είναι κάτι παλιό. Από ιστορική προοπτική, πρέπει να πει κανείς ότι οι Χριστιανοί, κατά καιρούς, την έχουν ασκήσει. Όταν σκέφτομαι τον Τριακονταετή Πόλεμο, υπήρχε βία εν ονόματι του Θεού. Σήμερα είναι αδιανόητο, σωστά; Φτάνουμε, μερικές φορές, με το δρόμο της θρησκείας σε πολύ σοβαρές, πολύ σημαντικές αντιφάσεις. Ο φονταμενταλισμός, για παράδειγμα. Οι τρεις θρησκείες, έχουμε τις φονταμενταλιστικές ομάδες μας, μικρές σε σχέση με όλες τις υπόλοιπες.

Και, τι πιστεύετε για το φονταμενταλισμό;
Μια ομάδα φονταμενταλιστών, αν και μπορεί να μην έχει σκοτώσει κανέναν, αν και μπορεί να μην έχει χτυπήσει οποιονδήποτε, είναι βίαιη. Η ψυχική δομή των φονταμενταλιστών είναι η βία εν ονόματι του Θεού.

Μερικοί λένε ότι είστε επαναστάτης.
Θα έπρεπε να φωνάξουμε τη μεγάλη Μίνα Ματσίνι, την Ιταλίδα τραγουδίστρια, και να της πούμε “πάρτο χέρι, γύφτισσα” και να την αφήσουμε να διαβάσει το παρελθόν μου, για να δούμε [τι βρίσκει]. (Γελάει) Για μένα, η μεγάλη επανάσταση πηγαίνει πίσω στις ρίζες, αναγνωρίζοντάς τις και βλέποντας τι αυτές οι ρίζες έχουν να μας πουν σήμερα. Δεν υπάρχει καμία αντίφαση μεταξύ [του να είσαι] επαναστάτης και επιστροφής στις ρίζες. Ακόμη περισσότερο, νομίζω πως ο τρόπος για να κάνουμε πραγματικές αλλαγές είναι η ταυτότητα. Δεν μπορείς να κάνεις ένα βήμα στη ζωή αν δεν είναι από τα πίσω, χωρίς να ξέρω από πού έρχομαι, τι επίθετο έχω, τι πολιτισμικό ή θρησκευτικό επίθετο έχω.

Έχετε σπάσει πολλά πρωτόκολλα ασφαλείας προκειμένου να φέρετε τον εαυτό σας πιο κοντά στους ανθρώπους.
Ξέρω ότι κάτι θα μπορούσε να μου συμβεί, αλλά η ζωή μου είναι στα χέρια του Θεού. Θυμάμαι ότι στη Βραζιλία είχαν ετοιμάσει ένα κλειστό αυτοκίνητο για μένα, με γυαλί, αλλά δεν θα μπορούσα να χαιρετήσω τους ανθρώπους και να τους πω ότι τους αγαπώ μέσα από ένα σαρδελοκούτι. Ακόμη και αν είναι φτιαγμένο από γυαλί, για μένα αυτός είναι ένας τοίχος. Είναι αλήθεια ότι κάτι θα μπορούσε να μου συμβεί, αλλά ας είμαστε ρεαλιστές, στην ηλικία μου δεν έχω και πολλά να χάσω.

Γιατί είναι σημαντικό το γεγονός η Εκκλησία να είναι φτωχή και ταπεινή;
Η φτώχεια και η ταπεινοφροσύνη είναι στο κέντρο του Ευαγγελίου και το λέω με μια θεολογική έννοια, όχι με μια κοινωνιολογική. Δεν μπορείτε να καταλάβετε το Ευαγγέλιο χωρίς φτώχεια, αλλά πρέπει να το διακρίνουμε από την ένδεια. Νομίζω ότι ο Ιησούς θέλει εμάς τους επισκόπους να μην είμαστε πρίγκιπες, αλλά υπηρέτες.

Τι μπορεί να κάνει η Εκκλησία προκειμένου να μειώσει την αυξανόμενη ανισότητα μεταξύ πλουσίων και φτωχών;
Είναι αποδεδειγμένο ότι με το φαγητό που απομένει θα μπορούσαμε να θρέψουμε τους ανθρώπους που είναι πεινασμένοι. Όταν βλέπετε φωτογραφίες υποσιτισμένων παιδιών σε διάφορα μέρη του κόσμου, πιάνετε το κεφάλι σας, είναι ακατανόητο. Πιστεύω ότι είμαστε σε ένα παγκόσμιο οικονομικό σύστημα που δεν είναι καλό. Στο κέντρο όλων των οικονομικών συστημάτων πρέπει να βρίσκεται ο άνθρωπος, ο άντρας και η γυναίκα, και όλα τα άλλα πρέπει να βρίσκονται στην υπηρεσία αυτού του ανθρώπου. Αλλά έχουμε βάλει το χρήμα στο κέντρο, το θεό του χρήματος. Έχουμε πέσει στην αμαρτία της ειδωλολατρίας, την ειδωλολατρία του χρήματος.

Η οικονομία κινείται με τη φιλοδοξία τού να έχεις περισσότερα και, παραδόξως, τροφοδοτεί μια σπασμωδική κουλτούρα. Οι νέοι πετιούνται όταν η γεννητικότης τους είναι περιορισμένη. Οι ηλικιωμένοι απορρίπτονται επίσης επειδή δεν προσφέρουν πια τίποτα, δεν παράγουν, αυτή η παθητική τάξη… Πετώντας τα παιδιά και τους ηλικιωμένους, το μέλλον ενός λαού πετιέται επειδή οι νέοι θα ωθήσουν δυναμικά προς τα εμπρός και επειδή οι ηλικιωμένοι μας δίνουν σοφία. Έχουν τη μνήμη αυτού του λαού και πρέπει να την περάσουν στους νέους. Και τώρα επίσης είναι της μόδας να πετάς τους νέους με την ανεργία. Το ποσοστό ανεργίας είναι πολύ ανησυχητικό για μένα, που σε ορισμένες χώρες είναι πάνω από 50%. Κάποιος μου είπε ότι 75 εκατομμύρια νέοι Ευρωπαίοι κάτω των 25 ετών είναι άνεργοι. Αυτή είναι μια κτηνωδία. Αλλά εμείς απορρίπτουμε μια ολόκληρη γενιά για να διατηρήσουμε ένα οικονομικό σύστημα που δεν μπορεί να βαστήξει άλλο, ένα σύστημα που για να επιβιώσει πρέπει να κάνει πολέμους, όπως έκαναν πάντοτε οι μεγάλες αυτοκρατορίες. Αλλά καθώς ένας Τρίτος Παγκόσμιος Πόλεμος δεν μπορεί να γίνει, κάνουν ζωνικούς πολέμους. Τι σημαίνει αυτό; Ότι παράγουν και πουλούν όπλα, και με αυτό οι οικονομικοί ισολογισμοί των ειδωλολατρικών οικονομιών, οι μεγάλες οικονομίες του κόσμου που θυσιάζουν τον άνθρωπο στο βωμό του χρήματος, προφανώς είναι ταξινομημένοι. Αυτή η πρωτόγνωρη σκέψη απομακρύνει τον πλούτο της πολυμορφίας της σκέψης και ως εκ τούτου τον πλούτο του διαλόγου μεταξύ των λαών. Η καλώς εννοούμενη παγκοσμιοποίηση είναι πλούτος. Η κακώς εννοούμενη παγκοσμιοποίηση είναι εκείνη που εκμηδενίζει τη διαφορετικότητα. Είναι σαν μια σφαίρα όπου όλα τα σημεία είναι σε ίση απόσταση από το κέντρο. Μια παγκοσμιοποίηση που εμπλουτίζει είναι σαν ένα πολύεδρο, όλοι ενωμένοι αλλά καθένας διατηρεί την ιδιαιτερότητά του, τον πλούτο του, την ταυτότητά του, και αυτό δεν είναι δεδομένο. Και δεν συμβαίνει.

Σας ανησυχεί η σύγκρουση μεταξύ Καταλονίας και Ισπανίας;
Όλες οι διαιρέσεις με ανησυχούν. Υπάρχει η ανεξαρτησία μέσω της χειραφέτησης και η ανεξαρτησία μέσω της απόσχισης. Η ανεξαρτησία μέσω της χειραφέτησης, για παράδειγμα, είναι οι Αμερικανοί, που είχαν χειραφετηθεί από τα Ευρωπαϊκά Κράτη. Η ανεξαρτησία των εθνών μέσω της απόσχισης είναι διαμελισμός, μερικές φορές είναι πολύ ξεκάθαρο. Ας σκεφτούμε την πρώην Γιουγκοσλαβία. Προφανώς, υπάρχουν έθνη με διαφορετικές κουλτούρες τόσο διαφορετικές που δεν θα μπορούσαν να κολλήσουν ούτε καν με κόλλα. Η Γιουγκοσλαβική περίπτωση είναι πολύ ξεκάθαρη, αλλά αναρωτιέμαι αν είναι τόσο ξεκάθαρα σε άλλες περιπτώσεις. Στη Σκωτία, την Παντανία, την Καταλονία. Θα υπάρξουν περιπτώσεις που θα είναι δίκαιο και περιπτώσεις που δεν θα είναι δίκαιο, αλλά και την απόσχιση ενός έθνους χωρίς προηγούμενο αναγκαστικής ενότητας, πρέπει να την πάρει κανείς από πολλούς κόκκους αλατιού και να την αναλύσει κατά περίπτωση.

Η συμπροσευχή για ειρήνη από την Κυριακή δεν ήταν εύκολο να οργανωθεί ούτε είχε προηγούμενο στη Μέση Ανατολή ούτε στον κόσμο. Πώς αισθανθήκατε;
Ξέρετε ότι δεν ήταν εύκολο επειδή ήσουν εκεί, και πολλά από αυτά τα επιτεύγματα οφείλονται σε εσάς. Αισθάνθηκα ότι ήταν κάτι που μπορεί να συμβεί τυχαία σε όλους μας. Εδώ, στο Βατικανό, το 99% δήλωσε ότι δεν θα συνέβαινε αυτό και έπειτα το 1% άρχισε να αυξάνεται. Αισθάνθηκα ότι αισθανόμασταν σπρωγμένοι προς κάτι που δεν είχε συμβεί σε μας και ότι, σιγά-σιγά, άρχιζε να παίρνει σάρκα και οστά. Δεν ήταν καθόλου μια πολιτική πράξη – το ένιωσα εξαρχής – αλλά ήταν μάλλον μια θρησκευτική πράξη: ανοίγοντας ένα παράθυρο στον κόσμο.

Γιατί επιλέξατε να βάλετε τον εαυτό σας στο μάτι του κυκλώνα, τη Μέση Ανατολή;
Το πραγματικό μάτι του κυκλώνα, λόγω του ενθουσιασμού που υπήρχε, ήταν η Παγκόσμια Ημέρα Νεολαίας στο Ρίο ντε Τζανέιρο το περασμένο έτος. Αποφάσισα να πάω στους Αγίους Τόπους επειδή ο Πρόεδρος Πέρες με προσκάλεσε. Ήξερα ότι η εντολή του θα τελείωνε αυτήν την Άνοιξη, έτσι αισθάνθηκα υποχρεωμένος, κατά κάποιο τρόπο, να πάω προκαταβολικά. Η πρόσκλησή του επιτάχυνε το ταξίδι. Δεν πίστευα ότι θα γίνει αυτό.

Γιατί είναι σημαντικό για κάθε Χριστιανό να επισκεφθεί την Ιερουσαλήμ και τους Αγίους Τόπους;
Λόγω της αποκάλυψης. Για μας, όλα ξεκίνησαν εκεί. Είναι σαν “ο ουρανός επί γης.” Μια πρόγευση του τι μας περιμένει μετά θάνατον, στην ουράνια Ιερουσαλήμ.

Εσείς και ο φίλος σας, ο Ραβίνος Σκόρκα, αγκαλιάσατε ο ένας τον άλλον μπροστά στο Δυτικό Τείχος. Τι σήμαινε αυτή η χειρονομία για τη συμφιλίωση μεταξύ Χριστιανών και Εβραίων;
Λοιπόν, ο καλός μου φίλος ο καθηγητής Ομάρ Αμπού, πρόεδρος του Ινστιτούτου για το Διαθρησκευτικό Διάλογο στο Μπουένος Άιρες, ήταν επίσης στο Τείχος. Ήθελα να τον προσκαλέσω. Είναι ένας πολύ θρησκευόμενος άνθρωπος και πατέρας δύο παιδιών. Είναι επίσης φίλος με το Ραβίνο Σκόρκα και τους αγαπώ πολύ και τους δύο, και ήθελα η φιλία μεταξύ των τριών να ειδωθεί ως μαρτυρική.

Μου είπατε πριν από ένα χρόνο ότι “σε κάθε Χριστιανό υπάρχει ένας Εβραίος.”
Ίσως θα ήταν πιο σωστό να πούμε “δεν μπορείς να ζήσεις το Χριστιανισμό σου, δεν μπορείς να είσαι αληθινός Χριστιανός, αν δεν αναγνωρίζεις τις εβραϊκές σου ρίζες.” Δεν μιλάω για Εβραίους με την έννοια της Σημιτικής φυλής αλλά μάλλον με τη θρησκευτική έννοια. Νομίζω ότι ο διαθρησκειακός διάλογος πρέπει να εμβαθύνει σε αυτό, στις εβραϊκές ρίζες του Χριστιανισμού και στη Χριστιανική ανθοφορία του Ιουδαϊσμού. Καταλαβαίνω ότι είναι μια πρόκληση, μια καυτή πατάτα, αλλά αυτό μπορεί να γίνει σαν αδέρφια. Προσεύχομαι κάθε μέρα με τους Ψαλμούς του Δαυίδ. Κάνουμε τους 150 ψαλμούς μέσα σε μία εβδομάδα. Η προσευχή μου είναι Εβραϊκή και έχω την Ευχαριστία, που είναι Χριστιανική.

Πώς βλέπετε τον αντισημιτισμό;
Δεν μπορώ να εξηγήσω γιατί συμβαίνει αυτό, αλλά νομίζω ότι είναι πολύ συνδεδεμένο, σε γενικές γραμμές, και χωρίς αυτό να είναι πάγιος κανόνας, με την ακροδεξιά. Ο αντισημιτισμός φωλιάζει συνήθως καλύτερα σε δεξιές πολιτικές τάσεις παρά σε αριστερές, σωστά; Και εξακολουθεί (όπως αυτό). Έχουμε ακόμη και εκείνους που αρνούνται το Ολοκαύτωμα, που είναι τρελό.

Ένα από τα πρότζεκτ σας είναι να ανοίξετε τα αρχεία του Βατικανού για το Ολοκαύτωμα.
Θα φέρουν πολύ φως.

Μήπως σας ανησυχεί που κάτι θα μπορούσε να αποκαλυφθεί;
Εκείνο που με ανησυχεί σχετικά με το θέμα αυτό είναι η φιγούρα του Πίου ΙΒ΄, του Πάπα που ηγείτο της Εκκλησίας κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Έχουν πει τα πάντα για τον κακό Πίο ΙΒ’. Αλλά πρέπει να θυμόμαστε ότι πριν είχε θεωρηθεί ως ο μεγάλος υπερασπιστής των Εβραίων. Έκρυψε πολλούς σε μοναστήρια στη Ρώμη και σε άλλες Ιταλικές πόλεις, καθώς επίσης και στην κατοικία του στο Καστέλ Γκαντόλφο. Σαράντα δύο μωρά, παιδιά Εβραίων και άλλων διωκόμενων που κατέφυγαν εκεί γεννήθηκαν εκεί, στην αίθουσα του Πάπα, στο δικό του κρεβάτι. Δεν θέλω να πω ότι ο Πίος ΙΒ΄ δεν έκανε λάθη – εγώ ο ίδιος έχω κάνει πολλά – αλλά πρέπει κανείς να δει το ρόλο του στο πλαίσιο της εποχής. Για παράδειγμα, θα ήταν καλύτερα γι’ αυτόν να μην μιλάει έτσι ώστε περισσότεροι Εβραίοι να μην θανατώνονται ή να μιλάει; Θα ήθελα επίσης να πω ότι μερικές φορές δεν το θεωρώ δίκαιο όταν βλέπω ότι όλοι τα παίρνουν εναντίον της Εκκλησίας και του Πίου ΙΒ΄, και ξεχνούν τις μεγάλες δυνάμεις. Ξέρετε ότι γνώριζαν πάρα πολύ καλά το σιδηροδρομικό δίκτυο των Ναζί που μετέφεραν τους Εβραίους στα στρατόπεδα συγκέντρωσης; Είχαν τις φωτογραφίες. Αλλά δεν βομβάρδισαν αυτές τις σιδηροδρομικές γραμμές. Γιατί; Θα ήταν καλύτερα αν μιλάγαμε για όλα.

Αισθάνεστε ακόμα ιερέας της ενορίας ή έχετε υιοθετήσει το ρόλο σας ως επικεφαλής της Εκκλησίας;
Η διάσταση του ιερέα της ενορίας είναι αυτό που οι περισσότεροι δείχνουν την κλίση μου. Το να υπηρετώ τους ανθρώπους βγαίνει από μέσα μου. Σβήνω τα φώτα για να μην ξοδεύω πολλά χρήματα, για παράδειγμα. Υπάρχουν πράγματα που ένας ιερέας της ενορίας κάνει. Αλλά επίσης αισθάνομαι ως Πάπας. Με βοηθάει να κάνω πράγματα στα σοβαρά. Οι συνεργάτες μου είναι πολύ σοβαροί και επαγγελματίες. Με έχουν βοηθήσει να κάνω το καθήκον μου. Δεν χρειάζεται κανείς να παίζει τον Πάπα ιερέα της ενορίας. Θα ήταν ανώριμο. Όταν ένας αρχηγός κράτους έρχεται, πρέπει να τον υποδεχθώ με την αξιοπρέπεια και το πρωτόκολλο που απαιτείται. Είναι αλήθεια ότι με το πρωτόκολλο έχω τα προβλήματά μου, αλλά πρέπει κανείς να το σεβαστεί.

Αλλάζετε πολλά πράγματα. Προς τα πού κατευθύνονται αυτές οι αλλαγές;
Δεν είμαι κανείς πεφωτισμένος. Δεν έχω κομίσει κάτι ιδιαίτερο, απλά επειδή ποτέ δεν φαντάστηκα ότι είμαι μόνιμος εδώ, στο Βατικανό. Όλοι το ξέρουν αυτό. Ήρθα με λίγες αποσκευές για να πάω κατ’ ευθείαν πίσω στο Μπουένος Άιρες. Αυτό που κάνω είναι αυτό που εμείς οι καρδινάλιοι κάνουμε κατά τη διάρκεια των Γενικών Συνόδων, δηλαδή, στις συναντήσεις που, κατά τη διάρκεια του κονκλάβιου, όλοι κάθε μέρα συζητάμε για τα προβλήματα της Εκκλησίας. Από εκεί έρχονται σκέψεις και προτάσεις. Μια πολύ συγκεκριμένη ήταν ότι ο επόμενος Πάπας θα πρέπει να υπολογίζει σε ένα εξωτερικό συμβούλιο, δηλαδή, μια ομάδα αξιολογητών που δεν θα ζουν στο Βατικανό.

Και έχετε δημιουργήσει το λεγόμενο Συμβούλιο των Οκτώ.
Πρόκειται για οκτώ καρδινάλιους από όλες τις ηπείρους και ένα συντονιστή. Μαζεύονται κάθε δύο ή τρεις μήνες εδώ. Τώρα, την πρώτη του Ιουλίου έχουμε τέσσερις ημέρες συνεδριάσεων, και πρόκειται να κάνουμε τις αλλαγές που οι ίδιοι οι καρδινάλιοι ζήτησαν από εμάς. Δεν είναι υποχρεωτικό να το κάνουμε αλλά δεν θα ήταν φρόνιμο να μην ακούμε αυτούς που γνωρίζουν.

Έχετε επίσης κάνει μια μεγάλη προσπάθεια για έρθετε πιο κοντά στην Ορθόδοξη Εκκλησία.
Η πρόσκληση στην Ιερουσαλήμ από τον αδελφό μου Βαρθολομαίο ήταν για να τιμήσουμε τη συνάντηση μεταξύ του Παύλου του ΣΤ΄ και του Αθηναγόρα του Α’ πριν από 50 χρόνια. Ήταν μια συνάντηση ύστερα από περισσότερο από χίλια χρόνια χωρισμού. Από το Δεύτερο Συμβούλιο του Βατικανού, η Καθολική Εκκλησία έχει κάνει προσπάθειες για να έρθει πιο κοντά και η Ορθόδοξη Εκκλησία έχει κάνει το ίδιο. ορισμένες ορθόδοξες εκκλησίες είναι πιο κοντά από ό,τι άλλες. Ήθελα ο Βαρθολομαίος να είναι μαζί μου στην Ιερουσαλήμ και εκεί προέκυψε το πλάνο να έρθει και στο Βατικανό να προσευχηθεί. Γι’ αυτόν ήταν ένα ριψοκίνδυνο βήμα επειδή μπορεί να τον κατηγορήσουν, αλλά χρειάζεται αυτή η χειρονομία ταπεινοφροσύνης να επεκταθεί, και για μας αυτό είναι αναγκαίο επειδή δεν είναι διανοήσιμο εμείς οι Χριστιανοί να είμαστε διαιρεμένοι, είναι μια ιστορική αμαρτία που πρέπει να επανορθώσουμε.

Εν όψει της προέλασης του αθεϊσμού, ποια είναι η γνώμη σας για τους ανθρώπους που πιστεύουν ότι η επιστήμη και η θρησκεία είναι αμοιβαία αποκλειόμενα;
Υπήρξε άνοδος του αθεϊσμού στην πιο υπαρξιστική εποχή, ίσως τη Σαρτρική. Αλλά μετά ήρθε ένα βήμα προς πνευματικές αναζητήσεις, συνάντησης με το Θεό, με χίλιους τρόπους, όχι κατ’ ανάγκη με τις παραδοσιακές θρησκείες. Η σύγκρουση μεταξύ επιστήμης και πίστης κορυφώθηκε κατά το Διαφωτισμό, αλλά αυτό δεν είναι τόσο της μόδας σήμερα, δόξα τω Θεώ, επειδή όλοι έχουμε συνειδητοποιήσει την εγγύτητα μεταξύ τους ενός πράγματος και του άλλου. Ο Πάπας Βενέδικτος ΙΣΤ’ έχει μια καλή διδασκαλία για τη σχέση μεταξύ επιστήμης και πίστης. Σε γενικές γραμμές, η πιο πρόσφατη είναι ότι οι επιστήμονες τρέφουν πολύ σεβασμό για την πίστη και οι αγνωστικιστές ή άθεοι επιστήμονες λένε, “δεν τολμώ να μπω σε αυτό το πεδίο.”

Έχετε συναντήσει πολλούς Αρχηγούς Κρατών.
Πολλοί έχουν έρθει και είναι μια ενδιαφέρουσα ποικιλία. Κάθε ένας έχει την προσωπικότητά τους. Αυτό που έχει τραβήξει την προσοχή μου είναι οι νέοι μεταξύ των πολιτικών, είτε είναι από το κέντρο, την αριστερά ή τη δεξιά. Ίσως να μιλούν για τα ίδια προβλήματα αλλά με μια καινούργια μελωδία, και αυτό μου αρέσει, αυτό μου δίνει ελπίδα επειδή η πολιτική είναι μια από τις πιο ανεβασμένες μορφές αγάπης, φιλανθρωπίας. Γιατί; Επειδή οδηγεί στο κοινό καλό, και ένα πρόσωπο που, [δεν] είναι σε θέση να το κάνει, δεν εμπλέκεται στην πολιτική για το κοινό καλό, είναι εγωιστικό· ή που χρησιμοποιεί την πολιτική για ίδιον όφελος, είναι διεφθαρμένο. Πριν από δεκαπέντε χρόνια Γάλλοι επίσκοποι έγραψαν μια ποιμαντορική επιστολή συλλογιζόμενοι για το θέμα “Αποκαθιστώντας την Πολιτική.” Αυτό είναι ένα πολύτιμο κείμενο που σας κάνει να συνειδητοποιήσετε όλα αυτά τα πράγματα.

Ποια είναι η γνώμη σας για την παραίτηση του Βενέδικτου ΙΣΤ’;
Ο Πάπας Βενέδικτος έχει κάνει μια πολύ σημαντική ενέργεια. Έχει ανοίξει την πόρτα, έχει δημιουργήσει ένα θεσμό, αυτόν των ενδεχόμενων επίτιμων παπών. Πριν από 70 χρόνια, δεν υπήρχαν επίτιμοι επίσκοποι. Σήμερα πόσοι υπάρχουν; Λοιπόν, όσο ζούμε περισσότερο, φτάνουμε σε μια ηλικία που δεν μπορούμε να συνεχίσουμε. Θα κάνω το ίδιο όπως αυτός, ζητώντας από τον Θεό να με φωτίσει, όταν έρθει η ώρα και να μου πει τι πρέπει να κάνω, και θα μου πει στα σίγουρα.

Έχετε ένα δωμάτιο κρατημένο σε ένα γηροκομείο στο Μπουένος Άιρες.
Ναι, είναι ένα γηροκομείο για ηλικιωμένους ιερείς. Έφευγα από την αρχιεπισκοπή στο τέλος του περασμένου έτους και είχα ήδη υποβάλει την παραίτησή μου στον Βενέδικτο ΙΣΤ’ όταν έγινα 75. Επέλεξα ένα δωμάτιο και είπα: “Θέλω να έρθω να ζήσω εδώ.” Θα δουλεύω ως ιερέας, βοηθώντας τις ενορίες. Αυτό επρόκειτο να ήταν το μέλλον μου πριν γίνω Πάπας.

Δεν πρόκειται να σας ρωτήσω ποιον υποστηρίζετε στο Μουντιάλ….
Οι Βραζιλιάνοι μου ζήτησαν να παραμείνω ουδέτερος (γελάει) και κρατώ το λόγο μου επειδή η Βραζιλία και η Αργεντινή είναι πάντα ανταγωνιστικές.

Πώς θα θέλατε να μείνετε στην ιστορία;
Δεν το έχω σκεφτεί αυτό, αλλά μου αρέσει όταν κάποιος θυμάται κάποιον να λέει: “Ήταν ένας καλός άνθρωπος, έκανε ό,τι μπορούσε. Δεν ήταν κακός.” Είμαι εντάξει με αυτό.

Συνέντευξη: La Vanguardia
Μετάφραση: Κωστής Κοσμέας