Δεν ξεκίνησε η Μπέτυ Φρίνταν το “γυναικείο κίνημα·” οι Χριστιανοί το ξεκίνησαν.
Μερικοί ευαγγελικοί διδάσκουν ότι οι γυναίκες ήταν ικανοποιημένες με τη μοίρα τους στη ζωή μέχρι που η Μπέτυ Φρίνταν εμφανίστηκε και άρχισε το φεμινιστικό κίνημα. Τότε, οι γυναίκες θύμωσαν, έγιναν αμυντικές, και απαίτησαν περισσότερα δικαιώματα. Πράγματι, ο τρόπος με τον οποίο η ιστορία λέγεται συχνά, η Μπέτυ Φρίνταν ξεκίνησε το γυναικείο κίνημα τόσο έξω από την εκκλησία όσο και εντός της.
Το μόνο λάθος με αυτήν την εκδοχή της ιστορίας είναι ότι είναι ανακριβή. Και αν πιστεύουμε ότι ο Ιησούς είναι η Αλήθεια, χρειάζεται να πούμε την ιστορία όπως πραγματικά συνέβη.
Πριν από μερικά χρόνια, η Στέφανι Κουντς δημοσίευσε ένα άρθρο στην εφημερίδα New York Times με τίτλο “When We Hated Mom.” Αναφερόταν στην τάση να παρερμηνεύουμε την Αμερικανική ιστορία κατηγορώντας την Μπέτυ Φρίνταν για το ότι εγκαινίασε μια στάση μειωμένου σεβασμού απέναντι στη δουλειά των οικιακών των μητέρων και τη συνακόλουθη έξοδο των γυναικών από την ενασχόληση με τα οικιακά ως την πρωταρχική δουλειά.
Κάποια περίοδο αμφισβητούσα την άποψη της Κουντς, αλλά έχοντας περάσει τα τελευταία χρόνια στην ανάγνωση πρωτογενών ιστορικών πηγών, συμπεριλαμβανομένων εκείνων από ευσεβείς ανθρώπους, θεωρώ ότι τώρα συμφωνώ με το χρονοδιάγραμμά της. Αυτός ο τρόπος σκέψης ξεκίνησε πολύ νωρίτερα. Και έτσι έγινε με ένα άλλο φαινόμενο που συνήθως λέμε ότι πυροδότησε η Φρίνταν—την προσπάθεια για τη νομική και κοινωνική ισότητα των γυναικών με τους άνδρες τόσο εντός όσο και εκτός της εκκλησίας.
Δυστυχώς, οι Ευαγγελικοί ήταν μέρος της ομάδας που εσφαλμένα ανάγνωσαν αυτό το κομμάτι της ιστορίας μας. Έτσι, έχουμε συνδέσει γενικά την πιο ορατή συμμετοχή των γυναικών στην εκκλησία με μια αισθητή συνθηκολόγηση με μια κουλτούρα επηρεασμένη από τη σκέψη της Φρίνταν.
Ήτοι, έχουμε πει ότι η αυξανόμενη συμμετοχή των γυναικών στην ηγεσία πάει πίσω μόνον όσον αφορά τα εγκαίνια του φεμινισμού δεύτερου κύματος. Ωστόσο πολύ πριν από τη δημοσίευση του κλασικού της Φρίνταν, The Feminine Mystique, οι άνδρες και οι γυναίκες της πίστης υποστήριξαν και απόλαυσαν τη μεγαλύτερη συμμετοχή των γυναικών στην κοινωνία και την εκκλησία.
Επειδή οι Προτεστάντες δεν γιορτάζουν ημέρες αγίων, χάνουμε την ευκαιρία να μάθουμε πολλές σπουδαίες γυναίκες στη Χριστιανική ιστορία. Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι η Χίλντα, Ηγουμένη του Γουίτμπι, η γυναίκα του 7ου αιώνα που γιορτάζεται κάθε 17 Νοεμβρίου. Ηγήθηκε μιας μεγάλης κοινότητας ανδρών και γυναικών που σπούδαζαν για την υπηρεσία του Θεού, πέντε εκ των οποίων συνέχισαν για να γίνουν επίσκοποι. Έφερε το ευαγγέλιο στους απλούς ανθρώπους, αλλά βασιλιάδες και λόγιοι ζητούσαν επίσης τη συμβουλή της. Ιεραπόστολος, δασκάλα, και παιδαγωγός, ηγήθηκε μιας μονής που έγινε ένα από τα μεγάλα θρησκευτικά κέντρα της Βόρειας Ανατολικής Αγγλίας.
Λίγα γραπτά από και για τέτοιες γυναίκες έχουν διασωθεί αιώνες πριν από την τυπογραφία. Ωστόσο ορισμένα παραμένουν, συμπεριλαμβανομένων του Βιβλίου της πολιτείας των γυναικών από τη συγγραφέα του 14ου αιώνα Κριστίν ντε Πιζάν (1365-1430). Αργότερα ήρθαν υπερασπίσεις των γυναικών από μία από τις ιδρύτριες του Κουακερισμού, τη Μάργκαρετ Φοξ (1614-1702)· τη φυλλαδιογράφο των Τόρι, Μαίρη Άστελ (1668-1731)· για την κατάργηση της θανατικής ποινής από την Χάνα Μορ (1745-1833)· και τη συγγραφέα του A Vindication of the Rights of Woman, Μαίρη Γουόλστονκραφτ (1759-1797). Οι περισσότερες από αυτές τις συγγραφείς ενήργησαν από μια Χριστιανική παρόρμηση με το σχετικά ενοποιημένο σκοπό της ανύψωσης των γυναικών στη θέση που τους αξίζει.
Στον 18ο αιώνα, η πρώτη Μεγάλη Αφύπνιση έφερε μια επιστροφή στη συμμετοχή λαϊκών ανθρώπων των πρώτων αιώνων. Η συμμετοχή των γυναικών σε αποστολές μερικές φορές περιελάμβανε κήρυγμα, και στη μεθόριο, Χριστιανές γυναίκες παρουσίασαν αυξημένα επίπεδα αυτονομίας. Μέχρι το 19ο αιώνα, η προ-γυναικεία συνείδηση είχε μια ετικέτα: “το γυναικείο κίνημα,” τώρα ονομάζεται φεμινισμός πρώτου κύματος. Άνδρες και γυναίκες, πιστοί της Βίβλου συγκεντρώθηκαν στο Seneca Falls Convention, όπου η ομάδα συνέταξε μια δήλωση απευθύνοντας το ρόλο των γυναικών στην κοινωνία.
Στο δεύτερο μισό του αιώνα, πολλοί πιστοί προσχώρησαν στην προσπάθεια για τη διεκδίκηση της γυναικείας ψήφου, και δεκάδες ξένες ιεραποστολές έστειλαν γυναίκες ιεραποστόλους. Η συντάκτης του The Message and Deaconess Advocate, Λούση Ράιντερ Μάγιερ υπερασπίστηκε το ρόλο τους στην υπεράσπισή της του 1895, λέγοντας, “Στις τάξεις των διακονισσών σημέρα μπορεί να βρει κανείς γιατρούς, εκδότριες, στενογράφους, δασκάλες, νοσοκόμες, βιβλιο-φύλακες, επόπτες νοσοκομείων και ορφανοτροφούς… Ένα κομμάτι της ιστορίας δείχνει ότι η ‘νέα γυναίκα’ δεν είναι μια εφεύρεση της τελευταίας δεκαετίας αλλά αυτού, στο χαρακτήρα της Χίλντα, Ηγουμένης του Γουίτμπι.”
Αυτή η “νέα γυναίκα” δεν είναι μια εφεύρεση του φεμινισμού δεύτερου κύματος επίσης. Η Μπέτυ Φρίνταν δεν ξεκίνησε το “γυναικείο κίνημα·” οι Χριστιανοί το ξεκίνησαν. Παρακινημένοι από την πεποίθηση ότι οι άνδρες και οι γυναίκες έγιναν κατ’ εικόνα Θεού να “κατακυριεύσουν την γην” μαζί, αυτές οι προ-γυναικός, προ-δικαιοσύνης πιστοί προσπάθησαν να διορθώσουν τα κακώς κείμενα για εκείνους που είχαν λιγότερη κοινωνική επιρροή.
Η διδασκαλία ότι η συμμετοχή των γυναικών είναι ένα νέο φαινόμενο στην ιστορία της εκκλησίας έχει χρησιμοποιηθεί για να φιμώσει όσους το Πνεύμα έχει προικίσει για την ηγεσία. Και η πρόοδος που έγινε για λογαριασμό των γυναικών έχει αποδοθεί εξ ολοκλήρου στον κοσμικό φεμινισμό. Εμείς οι ίδιοι είμαστε συνένοχοι, επειδή δεν έχουμε μάθει τη δικιά μας ιστορία.
Ας σηκωθούμε, τότε, στεκόμενοι στους ώμους των εν Χριστώ πριν από εμάς που—ενώ αγκαλιάζοντας μια υψηλή άποψη της οικογένειας—έχουν μοιραστεί το ευαγγέλιο, δίδαξαν το λόγο, ανέτρεψαν άδικους νόμους, έθαψαν τους νεκρούς, και βοήθησαν στην ταλαιπωρία.
Δεν είναι καιρός να ανακτήσουμε τη δικιά μας ιστορία;
Η Sandra Glahn (PhD, του Πανεπιστημίου του Τέξας στο Ντάλας) είναι καθηγήτρια στη Θεολογική Σχολή στο Ντάλας και συγγραφέας της σειράς Coffee Cup Bible Study. Ειδικεύεται στα θέματα της ισότητας των φύλων και τα ζητήματα των γυναικών.
