Οι έννοιες, οι σκέψεις, τα διλήμματα, οι αρρώστιες, η ανατροφή των παιδιών, η εκπαίδευση, η ανεργία, τα ενοίκια, τα δάνεια και κάθε λογής προβλήματα ταλανίζουν τους ανθρώπους. Οι έντονοι ρυθμοί του σύγχρονου τρόπου ζωής μάς γεμίζουν με ανησυχία, ψυχική ανασφάλεια, αγωνία, αβεβαιότητα, πίεση, απογοήτευση, πανικό, απελπισία, φόβο για το αύριο, την ανέχεια, τον θάνατο, και νιώθουμε μια απειλή να μας σφίγγει πιεστικά το λαιμό, δηλαδή το άγχος. Αυτό εκφράζεται και ξεσπά πάνω στο σώμα μας. Ο ψυχικός πόνος δεν αντέχεται, η σκέψη μας επιβραδύνεται, δυσκολευόμαστε να συγκεντρωθούμε, εμφανίζουμε ανορεξία, νιώθουμε μοναξιά, θλίψη, κατάθλιψη και πως τίποτα στη ζωή δεν έχει νόημα. Αυτό οδηγεί στη δημιουργία νευρώσεων, ψυχοπαθολογίας, καρδιαγγειακών παθήσεων, παχυσαρκία και στα ψυχοφάρμακα. Στατιστικά, 2 στους 3 ανθρώπους ζητούν βοήθεια για να καταπολεμήσουν το άγχος τους, πάνω από 120.000.000 πάσχουν από κατάθλιψη, 1 στους 3 υποφέρει από εργασιακό άγχος, ενώ πάνω από το 70% ονομάζει τα χρήματα ως τον πρώτο παράγοντα που δημιουργεί το άγχος τους.
Η ενοχή και ο φόβος που είναι η αφετηρία του άγχους πρωτοεμφανίστηκε στην ψυχή του ανθρώπου μετά την Πτώση του. Συγκεκριμένα, αφού ο Αδάμ και η Εύα παράκουσαν την Εντολή του Θεού και συνειδητοποίησαν την αμαρτία την οποία είχαν κάνει, ένιωσαν ενοχές και ντροπή και προέβησαν σε μια αγχωτική αντίδραση: «Τότε άνοιξαν τα μάτια και των δύο και κατάλαβαν ότι ήταν γυμνοί. Έραψαν, λοιπόν, φύλλα συκιάς κι έφτιαξαν καλύμματα για να σκεπάσουν τη γύμνια τους» (Γέν., γ’, 7). Ακόμη, μπροστά στην απειλή της ελεγκτικής παρουσίας του Θεού φοβήθηκαν κι έτρεξαν να κρυφτούν: «Τότε άκουσαν τον θόρυβο που έκανε ο Κύριος ο Θεός, καθώς περπατούσε στον κήπο το δειλινό, και κρύφτηκαν από Αυτόν ο Αδάμ και η γυναίκα του ανάμεσα στα δέντρα του κήπου. Αλλά ο Κύριος ο Θεός φώναξε τον Αδάμ και του είπε: ¨Πού είσαι;¨ Εκείνος απάντησε: ¨Σε άκουσα στον κήπο, φοβήθηκα και κρύφτηκα, γιατί είμαι γυμνός¨» (Γέν., γ΄, 8-10).
Έτσι και μέχρι σήμερα, ο άνθρωπος ξαστοχεί (αμαρτάνει) από το αληθινό νόημα της ζωής που δεν είναι άλλο από το να ζούμε με χαρά στις ψυχές μας. Ο Χριστιανισμός δείχνει ότι συμβαδίζει με το χτες, το σήμερα και το αύριο και φανερώνει μια διαχρονικότητα. Κι αυτό, γιατί μας δείχνει τον τρόπο να διατηρούμε γαλήνιο τον εσωτερικό μας κόσμο, καθοδηγεί τη συμπεριφορά μας ως προς τους άλλους και διέπει τις πράξεις μας. Θα είχαμε γλιτώσει την ψυχή μας από πολλά βάσανα, αν απλώς κάναμε πράξη τα λόγια του Χριστού. Εκείνος γνώριζε την ανθρώπινη ψυχή και πως το πάθος για το χρήμα δεν θα άφηνε τους ανθρώπους να γίνουν πραγματικοί χριστιανοί και θα τον ξεχνούσαν. Στην ουσία μάς είπε πως το μόνο που αληθινά χρειαζόμαστε είναι φαγητό, νερό και στέγη. Κι όχι να ζητάμε, ως άπληστοι, συνεχώς περισσότερα, γιατί θα νιώθουμε δυστυχισμένοι. Όταν ο κόσμος ρωτούσε τον Ιωάννη Βαπτιστή, τι να κάνει για να σωθεί, εκείνος απάντησε: «αυτός που έχει δύο χιτώνες, ας δώσει τον έναν σε εκείνον που δεν έχει, κι εκείνος που έχει τροφή, ας κάνει το ίδιο» (Λουκ., γ’, 11). Αν γινόταν αυτό πραγματικότητα, θα είχε βρεθεί η πολυπόθητη λύση για τη φτώχεια και την ανέχεια, την οποία εκατομμύρια οικονομολόγοι προσπαθούν μάταια να βρουν με άλλο τρόπο. Ο Χριστός είπε: «προσέχετε και προφυλάγεστε από κάθε πλεονεξία, διότι η ζωή του ανθρώπου δεν εξαρτάται και δεν διατηρείται από τα πολλά πλούτη και τα υπάρχοντα αυτού» (Λουκ., ιβ’, 15). «Γι’ αυτόν τον λόγο, μην ταλαιπωρείστε από βασανιστικές φροντίδες για την ζωή σας, μη μεριμνάτε τι θα φάτε, ούτε τι θα ντυθείτε. Η ζωή δεν είναι ανώτερη από την τροφή, και το σώμα από το ρούχο; Ο Θεός που σας έδωσε το ανώτερο, δεν θα σας δώσει και το κατώτερο; Παρατηρήστε με προσοχή και καταλάβετε τι συμβαίνει με τους κόρακες, ότι δηλαδή αυτοί ούτε σπείρουν, ούτε θερίζουν και δεν έχουν ούτε κελάρι, ούτε αποθήκη, κι όμως, ο Θεός τους τρέφει. Πολύ περισσότερο δεν θα θρέψει εσάς που είστε ασύγκριτα ανώτεροι από τα πτηνά; Και ποιος από εσάς μπορεί, έστω κι αν προσπαθήσει και φροντίσει πολύ, να προσθέσει στο ύψος του έναν πόντο; Αν, λοιπόν, ούτε κάτι το ελάχιστο δεν μπορείτε να κάνετε, γιατί ταλαιπωρείστε με καταθλιπτικές φροντίδες για τα άλλα, πάνω στα οποία φέρετε μηδαμινή έως καθόλου εξουσία;» (Λουκ., ιβ’, 22- 26). «Ο Πατέρας σας γνωρίζει πολύ καλά, ότι έχετε ανάγκη από αυτά και θα σας τα δώσει. Εσείς μόνο να ζητάτε πάνω απ’ όλα την βασιλεία του Θεού, και τότε όλα τα επίγεια αγαθά θα σας δοθούν, μαζί με τα πνευματικά και τα ουράνια.» (Λουκ., ιβ’, 30- 31). «Διότι, όπου είναι ο θησαυρός σας, εκεί θα είναι και η καρδιά σας.» (Λουκ., ιβ’, 34).
Αντί αυτού, χάνουμε την χαρά, να πάρουμε τον χρόνο μας, για να αναπνεύσουμε, να εκτιμήσουμε και να απολαύσουμε όλα όσα έχουμε στην καθημερινότητα μας, ακόμη και τον ύπνο μας. Το άγχος για επαγγελματική επιτυχία και διάκριση, για περισσότερα χρήματα, ώστε να μη «λείψει» κάτι από τα «απαραίτητα» υλικά αγαθά στα παιδιά, για την απόκτηση του σπιτιού ή αμαξιού των ονείρων μας και ό, τι άλλο θρέφει τον εγωισμό μας, μάς αυτοκαταστρέφει. Και αν καταφέρουμε σε 30 χρόνια και τα αποκτήσουμε, περιμένουμε πως θα αρχίσουμε επιτέλους να απολαμβάνουμε την ζωή. Αποτυγχάνουμε, όμως, να δούμε και να παραδεχτούμε την ματαιότητα όλης αυτής της ταλαιπωρίας, καθώς όταν ο Θεός καλέσει την ψυχή μας κοντά Του, τι θα γίνουν όλοι αυτοί οι κόποι μας; «αυτά δε που έχεις ετοιμάσει, σε ποιον τώρα θα ανήκουν;» (Λουκ., ιβ’, 20). Η τελειομανία του ανθρώπου τον αναγκάζει επίσης να άγχεται. Πρόκειται για μία κατάσταση που τον κατακλύζει και δεν του επιτρέπει να συγχωρεί τα λάθη και τις αδυναμίες του. Ο θεός, όμως, είναι Θεός αγάπης και συγχώρεσης, κι αν αφεθούμε στο έλεός της καλοσύνης του, γεμίζει την καρδιά μας με ηρεμία, ακόμη κι αν έχουμε αποτύχει.
Επιπλέον, αφού έχουμε προγραμματίσει και κάνει ό, τι μπορούμε για κάτι, συνεχίζουμε να αγωνιούμε για το αποτέλεσμα, αναλογιζόμενοι προβλήματα που πιθανόν να προκύψουν στο μέλλον, τη στιγμή που η έκβαση δεν εξαρτάται πλέον από μας. Αφήνουμε, δηλαδή, τις αρνητικές σκέψεις να κυριεύουν το μυαλό μας και τα άσχημα συναισθήματα μας να τρομοκρατούν το σώμα και την ψυχή μας, υποβάλλοντάς μας σε άγχος και κατάθλιψη. Ο Θεός μας έδωσε, όμως, την προσευχή για να «καθαρίζουμε» τις σκέψεις μας από κάθε τι απαισιόδοξο που μας κρατά μακριά από τη ζωή. Για να μπορούμε να κρατάμε μόνο τις αληθινές, σεμνές, δίκαιες και καθαρές σκέψεις μας. «Μην ανησυχείτε για τις ανάγκες της αυριανής ημέρας, γιατί εκείνη θα φροντίσει για όσα θα χρειαστείτε κατά τη διάρκειά της. Σε κάθε ημέρα αρκούν οι δικές της ασχολίες και τα δικά της βάσανα» (Ματθ., στ’, 34).
Ένας ακόμη τρόπος να αντιμετωπίσουμε το άγχος μας είναι, ¨ναι¨, να το αγαπήσουμε! Πρόσφατες έρευνες έδειξαν, ότι το φυσιολογικό άγχος (μικρής διάρκειας) μας κάνει καλό, καθώς θέτει τον εγκέφαλο σε εγρήγορση, με αποτέλεσμα αυτός να αποδίδει πιο αποτελεσματικά. Κατά την «επήρεια» του, αναπτύσσονται νέα κύτταρα που είναι υπεύθυνα για τη βελτίωση της μνήμης, ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα, ενώ προστατεύει ακόμη κι από το Αλτσχάιμερ. Αν δηλαδή νιώσουμε το άγχος, να κάνει την καρδιά μας να χτυπάει πιο γρήγορα και το αντιμετωπίσουμε ως κάτι θετικό που μας «αποδεικνύει» π.χ. ότι είμαστε ακόμα ζωντανοί, τότε δεν θα επιδρά τόσο αρνητικά σε μας. Επιπλέον, δεδομένου ότι μία αγχώδης αντίδραση έχει και ένα ενοχικό υπόστρωμα, μπορούμε να εξομολογηθούμε απωθημένες ξαστοχίες μας, να συγχωρούμε και να απελευθερωθούμε.
Στοιχεία της χριστιανικής πίστης, όπως η ηρεμία, η ταπεινοφροσύνη και η αγάπη μπορούν να γίνουν το «φάρμακο» του άγχους και της ψυχής μας. Και η συναναστροφή μας με ανθρώπους που αγαπούν τον Θεό, μπορεί να δώσει χαρά και νόημα στη ζωή μας. Και για ό, τι δεν μπορούμε να ελέγξουμε, μπορούμε να εμπιστευθούμε Εκείνον, γιατί «Τα αδύνατα για τους ανθρώπους, είναι δυνατά για τον Θεό.» (Λουκ., ιη΄, 27).
