Πλησιάζει η ώρα της σύλληψης του Ιησού, όταν ξαφνικά λέει στους μαθητές:

«Όταν σας έστειλα χωρίς χρήματα και σακίδιο και υποδήματα, στερηθήκατε μήπως τίποτε;» Αυτοί του απάντησαν: «Τίποτε». «Τώρα όμως», τους είπε, «όποιος έχει χρήματα ας τα πάρει· το ίδιο κι αυτός που έχει σακίδιο. Όποιος δεν έχει, ας πουλήσει το πανωφόρι του κι ας αγοράσει μαχαίρι. (Ελληνική Βιβλική Εταιρία – Λουκάς 22: 35, 36)

Αυτό το σημείο από το ευαγγέλιο του Λουκά χρησιμοποιείται συχνά σε καμπάνιες οργανισμών, που θέλουν να δώσουν τη “σφραγίδα του Θεού” για να δικαιολογήσουν την ένοπλη βία, είτε ως επιθετική μέθοδο, είτε ως άμυνα.

Επειδή αυτό το έχω δει να γίνεται συχνά, θα προσπαθήσω να εξηγήσω γιατί αυτή η άποψη δεν είναι μόνο λαθεμένη, αλλά πρόκειται για περιστατικό που δείχνει το ακριβώς αντίθετο. Για να πεισθούμε για κάτι τέτοιο, προτείνω να ακολουθήσουμε τη μέθοδο της “σταδιακής απομάκρυνσης” (δική μου πρόχειρη ονομασία). Δηλαδή, φανταστείτε πως ξεκινάμε με μια κάμερα με υπερβολικό zoom, και σιγά-σιγά, απομακρυνόμαστε μέχρι να δούμε μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα, ώστε να βγάλουμε κάποιο συμπέρασμα.

Πρώτο στάδιο:
Ο Ιησούς δεν τελειώνει εκεί αυτό που έλεγε. Αν ξαναδείτε το κείμενο που αντέγραψα, θα δείτε ότι δεν κλείνουν τα εισαγωγικά. Αμέσως μετά, στον 37 στίχο λέει:

γιατί σας βεβαιώνω πως πρέπει να εκπληρωθεί για μένα αυτό που είναι γραμμένο στη Γραφή: και με τους ανόμους συγκαταλέχθηκε. Ό,τι έχει γραφτεί για μένα, εκπληρώνεται»

Ώπα, λέει δηλαδή ο Ιησούς στους μαθητές να κάνουν αυτά γιατί πρέπει να εκπληρωθεί η Γραφή: ότι με ανόμους συγκαταλέχθηκε. Με άλλα λόγια ο Ιησούς τους λέει να κάνουν κάτι για να λογισθούν ως άνομοι, και να εκπληρωθεί μια προφητεία.

Δύο πράγματα χρειάζεται να συγκρατήσουμε εδώ για την ώρα: την αναγκαιότητα εκπλήρωσης της προφητείας και το περιεχόμενό της.

Συχνά, το μυαλό μας πάει στο ότι ο Χριστός πέθανε μεταξύ δύο ληστών, και ως εκ τούτου εκεί εκπληρώνεται η προφητεία του Ησαΐα (βλ. Ησαΐας 53). Όμως ο Λουκάς το πάει αλλού. Το πάει στο ότι ως άνομοι λογίζονται οι μαθητές Του!

Δεύτερο στάδιο:

Ας κάνουμε λίγο unzoom ακόμα. Τι έχει προηγηθεί; υπάρχει ένα μοτίβο που πάει ως εξής: “όμορφα-άσχημα-υπέροχα”. Λέει αρχικά ο Ιησούς στον Πέτρο πως

ο σατανάς ζήτησε να σας δοκιμάσει σαν το σιτάρι στο κόσκινο.

[Έχει ενδιαφέρον εδώ να δούμε πως στην αρχή του κεφαλαίου ο Λουκάς δηλώνει πως ο Σατανάς είχε μπει μέσα στον Ιούδα. Άρα το σίγουρο είναι πως με αυτά που θα κάνει ο Ιούδας θα δοκιμαστεί η πίστη των μαθητών.]

και πως προσευχήθηκε στον Πατέρα, και όταν ξαναβρεί την πίστη του, του ζητάει να στηρίξει τους αδερφούς του. Θεωρεί δηλαδή δεδομένο ότι ο Πέτρος θα χάσει για λίγο την πίστη του (π.χ. κατά την επίθεση του Ιούδα) αλλά μετά θα την ξαναβρεί.

Το ίδιο ακριβώς μοτίβο επαναλαμβάνεται και με τους υπόλοιπους μαθητές:

«Όταν σας έστειλα χωρίς χρήματα και σακίδιο και υποδήματα, στερηθήκατε μήπως τίποτε;» Αυτοί του απάντησαν: «Τίποτε». «Τώρα όμως», τους είπε, «όποιος έχει χρήματα ας τα πάρει· το ίδιο κι αυτός που έχει σακίδιο. Όποιος δεν έχει, ας πουλήσει το πανωφόρι του κι ας αγοράσει μαχαίρι. Γιατί σας βεβαιώνω πως πρέπει να εκπληρωθεί για μένα αυτό που είναι γραμμένο στη Γραφή: και με τους ανόμους συγκαταλέχθηκε. Ό,τι έχει γραφτεί για μένα, εκπληρώνεται». Οι μαθητές τού είπαν: «Κύριε, να, υπάρχουν εδώ δύο μαχαίρια». Κι εκείνος τους απάντησε: «Αρκετά».

(το “υπέροχα” έρχεται μάλλον στο βιβλίο των Πράξεων…)

Το καταλαβαίνω ως εξής το “αρκετά”: ε δεν θα κάτσω να ασχοληθώ και με το πού θα βρείτε τα μαχαίρια, αυτά είναι έργα των ανόμων – δικά σας.

Η υπόθεση που εξετάζουμε είναι πως ο Ιησούς παραγγέλνει στους μαθητές να φέρουν όπλα, κατά κάποιων άλλων. Αν αυτό ίσχυε, δεν θα είχε πρόβλημα με τη χρήση τους. Όμως αμέσως μετά τι έγινε;

Τρίτο στάδιο:

Πήγαν στον κήπο των Ελαιών, όπου συνήθιζε να προσεύχεται ο Ιησούς. Εκεί τους είπε:

«Να προσεύχεστε να μη σας νικήσει ο πειρασμός»

Ποτέ στη ζωή μου δεν είχα ασχοληθεί με το ποιος ήταν αυτός ο πειρασμός, και με το εάν τελικά τους νίκησε. Μάλλον φταίει το γεγονός, ότι η όλη προσοχή μου στρέφεται αυτόματα στο τι κάνει ο Ιησούς από κει και πέρα, παρά στο τι έκαναν οι μαθητές.

Στη συνέχεια ο Ιησούς προσεύχεται, γυρίζει και βρίσκει τους μαθητές να κοιμούνται και τους ξαναζητάει να προσεύχονται. Και ενώ γίνεται αυτό, εμφανίζεται ο Σα… εεεε ο Ιούδας, με ένα πλήθος ανθρώπων, ο οποίος και Τον φιλάει για να τον προδώσει.

Αντιλαμβάνονται οι μαθητές τι πάει να γίνει, και λένε:

-«Κύριε, να τους χτυπήσουμε με το μαχαίρι;»

τέταρτο στάδιο:

τη συνέχεια, την ξέρουμε λίγο-πολύ.. αλλά αυτό είναι και το ζουμί της υπόθεσης:

Ένας (από άλλο ευαγγέλιο ξέρουμε ποιος, αλλά εδώ δεν ξεκαθαρίζεται) κόβει το δεξί αυτί ενός δούλου του αρχιερέα. Εδώ θα φανεί, από την αντίδραση του Ιησού, ποια είναι η άποψή του για τη βία.

Ο Ιησούς γύρισε σ’ αυτούς και τους είπε: «Φτάνει, έως εδώ!» Άγγιξε ύστερα το αυτί του δούλου και τον γιάτρεψε.

και όμως δεν τελειώνει εκεί η αντίδρασή του στα όπλα..:

Τότε ο Ιησούς είπε στους αρχιερείς, στους στρατηγούς του ναού και στους πρεσβυτέρους που είχαν έρθει να τον πιάσουν: «Ληστής είμαι και βγήκατε με μαχαίρια και ρόπαλα; Κάθε μέρα ήμουν ανάμεσά σας στο ναό, και δεν απλώσατε χέρι πάνω μου. Αυτή όμως είναι η ώρα σας, η ώρα που κυριαρχεί το σκοτάδι»

Για ποιον λόγο λοιπόν να φέρει όπλα το πλήθος; Γιατι κυριαρχεί το σκοτάδι. Ο ίδιος δεν είναι ληστής. Θα βρεθεί κάποιος καλός Σαμαρείτης να τον βοηθήσει, καθώς οι πραγματικοί ληστές θα τον ξυλοφορτώνουν; η ιστορία θα επαναληφθεί;

πέμπτο στάδιο:

ναι, το ιερατείο θα τον προσπεράσει και επί πλέον θα τον καταδικάσει.

Η μεγαλύτερη τραγωδία είναι ο πιο δίκαιος να έχει την χειρότερη τιμωρία, και να μην υπερασπιστεί τον εαυτό του. Ο Δίκαιος, αντιπαραβάλλεται τόσο με τους άδικους κατήγορούς του – δηλαδή την παρέα του Ιούδα, όσο και με τους άπιστους φίλους του, οι οποίοι μπροστά στον πειρασμό, μπροστά στην απειλή του αρχηγού τους, τους ζητείται να μείνουν πιστοί.

Πιστοί στη διδασκαλία του Ιησού, όπως φαίνεται στο κατά Λουκάν 6: και όχι πιστοί στο να Τον προστατεύσουν, όπως τους φάνηκε λογικό.

27«Σ’ εσάς όμως που μ’ ακούτε λέω: Αγαπάτε τους εχθρούς σας, ευεργετείτε όσους σας μισούν· 28δίνετε ευχές σ’ όσους σας δίνουν κατάρες, προσεύχεστε γι’ αυτούς που σας κακομεταχειρίζονται.

29»Σ’ όποιον σε χαστουκίζει στο ένα μάγουλο, γύριζε και το άλλο· κι αν κάποιος σου πάρει το πανωφόρι, μην τον εμποδίσεις να πάρει και το πουκάμισο. 30Σ’ όποιον σου ζητάει κάτι δίνε το, κι αν κάποιος σου πάρει αυτό που σου ανήκει, μη ζητάς να σου το επιστρέψει. 31Όπως θέλετε να σας συμπεριφέρονται οι άνθρωποι, έτσι ακριβώς να συμπεριφέρεστε κι εσείς σ’ αυτούς. 32Γιατί, αν αγαπάτε αυτούς που σας αγαπούν, ποια εύνοια περιμένετε από το Θεό; Αφού και οι αμαρτωλοί αγαπούν αυτούς που τους αγαπούν. 33Κι αν κάνετε καλό σ’ αυτούς που σας κάνουν καλό, ποια εύνοια περιμένετε από το Θεό; Και οι αμαρτωλοί το ίδιο κάνουν. 34Αν δανείζετε σ’ όσους ελπίζετε να σας τα επιστρέψουν, ποια εύνοια περιμένετε από το Θεό; Και οι αμαρτωλοί δανείζουν στους ομοίους τους για να τα πάρουν πίσω.

35»Αντίθετα, εσείς ν’ αγαπάτε τους εχθρούς σας, να κάνετε το καλό και να δανείζετε, χωρίς να περιμένετε να πάρετε πίσω τίποτα. Έτσι, ο Θεός, που είναι καλός ακόμα και με τους αχάριστους και τους κακούς, θα σας ανταμείψει με το παραπάνω και θα σας κάνει παιδιά του. 36Να είστε λοιπόν σπλαχνικοί, όπως σπλαχνικός είναι κι ο Θεός Πατέρας σας».

Τελικά, τους νίκησε ο πειρασμός;