Εν μέσω του καθημερινού μακελειού της Βαγδάτης, ο νικητής του Βραβείου Γουίλμπερφορς 2014 προπλάττει τη συμφιλίωση Μουσουλμάνων, Χριστιανών και Εβραίων.

Το Ιράκ είναι χειρότερο από ποτέ. Έτσι λέει ο Άντριου Γουάιτ, εφημέριος της Αγγλικανικής Εκκλησίας του Αγ. Γεωργίου στη Βαγδάτη, όπου ποιμαίνει τη μοναδική Αγγλικανική εκκλησία στο Ιράκ. Από τον Μάρτιο, 2.100 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους εξαιτίας της θρησκευτικής βίας. Με 260.000 Χριστιανούς να έχουν απομείνει στη χώρα, εκεί όπου 1,5 εκατομμύριο Χριστιανοί ζούσαν, ο Γουάιτ εργάζεται για τη συμφιλίωση μεταξύ των θρησκευτικών και πολιτικών παρατάξεων σε μία από τις πιο ασταθείς περιοχές του κόσμου.

Όπως το θέτει ο Τίμοθι Τζορτζ του Beeson Divinity School στο First Things, “Αν ο Ιησούς επέστρεφε στη Μέση Ανατολή σήμερα, νομίζω ότι θα έμοιαζε αρκετά με τον Αιδεσιμότατο Ιερέα Δρ. Άντριου Γουάιτ.”

Αυτός είναι ένας από τους λόγους τού γιατί ο Γουάιτ είναι ο νεότερος παραλήπτης του Βραβείου Ουίλιαμ Γουίλμπερφορς, που προσφέρθηκε από το Chuck Colson Center for Christian Worldview. Ο οργανισμός έκανε στον Γουάιτ την τιμή το Σάββατο, 3 Μαΐου, στη Βιρτζίνια για το έργο και την επιρροή του στη Μέση Ανατολή. Είναι επίσης ένας από τους λόγους που αποκαλείται “προφήτης” από άλλους υποστηρικτές στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Ο Γουάιτ ηγείται του Ανώτατου Συμβουλίου των Θρησκευτικών ηγετών στο Ιράκ, όπου συγκεντρώνει Σουνίτες και Σιίτες Ισλαμιστές ηγέτες. Είναι επίσης ο πρόεδρος του Ιδρύματος για την Ανακούφιση και τη Συμφιλίωση στη Μέση Ανατολή. Ο Γουάιτ φιλοξένησε πρόσφατα μια ιστορική συνάντηση μεταξύ Ισραηλινών, Παλαιστινίων, και Ιρακινών στην Κύπρο, όπου περιέγραψε τους παρευρισκόμενους ως “ερχόμενοι ως εχθροί και φεύγοντας ως φίλοι.” Το πιο πρόσφατο βιβλίο του Γουάιτ είναι το Older Younger Brother: The Tragic Treatment by Christians of the Jews. Η Κέιτ Τρέισι και ο Τίμοθι Κ. Μόργκαν παίρνουν συνέντευξή από τον Γουάιτ μερικές μέρες μετά την απονομή του. Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε στο Christianity Today.

Μεγαλώνοντας στο Ηνωμένο Βασίλειο, θέλατε να προπλάσετε τη ζωή σας σαν τον Ουίλιαμ Γουίλμπερφορς;
Όταν ήμουν φοιτητής, ζούσα στο Κλάπαμ, όπου έζησε ο Γουίλμπερφορς, και άρχισα να ενδιαφέρομαι γι’ αυτόν. Έπειτα, χειροτονήθηκα και το πρώτο μου πόστο ήταν στο Κλάπαμ. Κάθε μέρα, συνήθιζα να περνάω από το σπίτι όπου έζησε ο Ουίλιαμ Γουίλμπερφορς, και προσευχόμουν, “Κύριε, μια μέρα, μπορώ να είμαι λίγο σαν τον Γουίλμπερφορς;” Αλλά ποτέ δεν ονειρεύτηκα ότι θα έπαιρνα ένα βραβείο που φέρει το όνομα του Γουίλμπερφορς.

Αν ζούσε σήμερα ο Γουίλμπερφορς, θα αγωνιζόταν στο Βρετανικό κοινοβούλιο ή θα ήταν στην πρώτη γραμμή σαν εσάς;
Αγωνιζόμενος στο Βρετανικό Κοινοβούλιο είναι η πρώτη γραμμή. Είμαι πολύ ενθουσιώδης με τους πολιτικούς που παίρνουν στα σοβαρά την πίστη τους και επιφέρουν πραγματική αλλαγή. Όταν ήμουν στο Κλάπαμ, εκλέχτηκα επίσης στο συμβούλιο. Ήμουν ο μόνος άνθρωπος στη χώρα που ήταν τόσο ένας εκλεγμένος πολιτικός για το Συντηρητικό Κόμμα όσο και στον κλήρο.

Είναι καλύτερα ή χειρότερα το Ιράκ και η Βαγδάτη μετά την εισβολή του 2003;
Η κατάσταση είναι ίσως η χειρότερη που υπήρξε ποτέ. Υπάρχει μια σοβαρή κλιμάκωση της βίας. Υπάρχει ακραία διαφθορά στην κυβέρνηση. Δεν νομίζουμε ότι κάτι θα αλλάξει πραγματικά. Κάθε μέρα στη Βαγδάτη, έχουμε ανθρώπους να σκοτώνονται σε τρομοκρατικές επιθέσεις.

Η εκκλησία περιβάλλεται τώρα από οδοφράγματα και πρέπει να περνάς από τέσσερα σημεία ελέγχου προκειμένου να πας σε αυτήν. Είναι σχεδόν σαν να είσαι στη δική μας μικρή πράσινη ζώνη. Είναι πολυσύχναστη από τόσους πολλούς ανθρώπους επειδή έχει ένα σχολείο εκεί. Διαθέτει μια δωρεάν κλινική και οι ασθενείς αντιμετωπίζονται χωρίς χρέωση για τα φάρμακα και τη θεραπεία. Όλα τα τεστ είναι δωρεάν και το 95 τοις εκατό των ασθενών μας είναι Μουσουλμάνοι.

Έχει μείνει καμιά λειτουργική Χριστιανική κοινότητα στο Ιράκ;
Υπήρχαν 1,5 εκατομμύρια Χριστιανοί στο Ιράκ. Τώρα υπάρχουν 260.000. Ξέρετε που είναι οι περισσότεροι Ιρακινοί Χριστιανοί σήμερα στον κόσμο; Στο Σικάγο. Υπάρχουν περισσότεροι Ιρακινοί Χριστιανοί στο Σικάγο από οποιοδήποτε άλλο μέρος στον κόσμο.

Κερδίζουν οι Χριστιανοί του Ιράκ καμιά υποστήριξη από οποιοδήποτε τομέα της Ιρακινής κοινωνίας ή είναι μόνοι τους;
Οι Χριστιανοί κερδίζουν υποστήριξη όπως οποιοσδήποτε άλλος κερδίζει υποστήριξη, αλλά όχι και πολύ, τίποτα το ιδιαίτερο. Είναι ενδιαφέρον το ότι τόσοι πολλοί από τους Ιρακινούς Μουσουλμάνους λένε ότι οι μόνοι άνθρωποι που κάνουν τα πάντα γι’ αυτούς είναι οι Χριστιανοί μέσω των υπηρεσιών μας και του γραφείου της εκκλησίας.

Γιατί τόσοι πολλοί Ιρακινοί Χριστιανοί μετακινήθηκαν προς τα βόρειο Ιρακινό Κουρδιστάν;
Είναι καθαρά ζήτημα ασφάλειας. Το Βόρειο—Κουρδιστάν—είναι στην ουσία μια διαφορετική χώρα. Ευαγγελικοί πάνε εκεί και λένε ότι είναι ιεραπόστολοι στο Ιράκ, αλλά δεν είναι· είναι στο Κουρδιστάν. Οι Κούρδοι έχουν τη δικιά τους σημαία, τη δικιά τους κυβέρνηση, το δικό τους Πρόεδρο και τη δικιά τους γλώσσα, γι’ αυτό μόλις που είναι στο Ιράκ.

Υπάρχουν τίποτα ενδείξεις ότι οι πολιτικοί ηγέτες του Ιράκ υπολογίζουν τη θρησκευτική ελευθερία και τους Χριστιανούς;
Η κυβέρνηση κάνει πραγματικά το μέρος της προκειμένου να σεβαστεί τη Χριστιανική κοινότητα. Δεν έχω προβλήματα με αυτούς καθόλου. Άλλες χώρες μπορούν να μάθουν πολλά από την Ιρακινή κυβέρνηση.

Γιατί εργάζεστε στο Ιράκ με τους Εβραίους;
Υπάρχουν έξι Ιρακινοί Εβραίοι σε ολόκληρη τη χώρα και είμαι ο μεγαλύτερος υποστηρικτής τους. Τους φροντίζω. Την Παρασκευή το βράδυ, είμαι ο ραβίνος και στη συνέχεια πάω πίσω για να είμαι ο πάστορας. Την Παρασκευή βράδυ, απαγγέλω Kiddush με την εβραϊκή κοινότητα, έπειτα τους διδάσκω σχετικά με την ανάγνωση της Τορά για την εβδομάδα. [Σημείωση: Ο Γουάιτ σπούδασε Ιουδαϊσμό στο Εβραϊκό Πανεπιστήμιο του Ισραήλ.]

Για τους μουσουλμάνους, κάνω δουλειά συμφιλίωσης μεταξύ των διαφορετικών φυλών και μεταξύ Σιιτών και Σουνιτών, αλλά πρόσφατα είχαμε μια συνάντηση μεταξύ Ισραηλινών και Ιρακινών θρησκευτικών ηγετών—ποτέ δεν συνέβη στην ιστορία.

Πού περιμένετε να οδηγήσει αυτή η διαθρησκευτική συμφιλίωση;
Δεν θέλουμε απλά να δουμε ειρήνη στο Ιράκ. Θέλουμε να δούμε τι μπορούμε να κάνουμε για να επιφέρουμε μεγαλύτερη ειρήνη στη Μέση Ανατολή. Μερικοί από τους υπέροχους Χριστιανούς φίλους μου στο Facebook μου είπαν, “Πρέπει να είστε ο αντίχριστος. Προσπαθείτε να φέρετε την παγκόσμια ειρήνη.”

Σε αυτές τις συναντήσεις, πώς αντιμετωπίζετε το γενεαλογικό θυμό και μίσος;
Οι θρησκευτικοί ηγέτες του Ιράκ δήλωσαν, “Φτάσαμε εδώ, μισώντας το Ισραήλ και μισώντας τους Εβραίους. Δεν θέλαμε να είμασταν εδώ. Ήρθαμε μόνο και μόνο επειδή είστε φίλος μας.”

Οι ραβίνοι δήλωσαν, “Σε αυτές τις τρεις ημέρες, μπορούμε να συνοψίσουμε αυτήν τη συνάντηση σε τρεις λέξεις: “Ο φόβος είναι καρκίνος.” Η Αγιατολάχ δήλωσε, “Φτάσαμε εδώ μισώντας τους Εβραίους. Τώρα τους αγαπάμε.” Είχαν δει ο ένας τον άλλον και οι εχθροί είχαν γίνει φίλοι. Έτσι δούλεψε.

Το πιο σημαντικό πράγμα είναι ότι αυτοί οι άνθρωποι είδαν ο ένας τον άλλον και ποτέ δεν είχαν δει ο ένας τον άλλον πολύ πριν. Προσέφερα αυτήν τη φράση, “Ποιος είναι ο εχθρός μου; Είναι το πρόσωπο του οποίου την ιστορία δεν έχω ακούσει.” Συναντήθηκαν και άκουσαν την ιστορία ο ένας του άλλου και ξαφνικά αυτοί που ήταν εχθροί έγιναν φίλοι.

Έχετε επανεξετάσει την εισβολή στο Ιράκ το 2003;
Μπορεί να έχω υποστηρίξει την ανάγκη για την εισβολή. Τι συνέβη ύστερα ήταν εντελώς λάθος και ποτέ δεν πάτε σε μια χώρα, επιφέρετε αλλαγή και έπειτα την αφήνετε σε απόλυτο χάος και αυτό είναι που έκανε η Αμερική. Μας άφησαν στην τραγωδία και τη βία και σε μια απελπιστική κατάσταση και είμαστε τώρα χειρότερα από ό,τι όταν ήταν ο Σαντάμ εκεί. Έχουμε χιλιάδες δικτατόρων.

Σοβαρά, δεν μου επιτρέπεται να περπατάω στο δρόμο, ποτέ.

Επειδή κάποιος μπορεί να σας πυροβολήσει;
Ναι. Όλη η ομάδα μου, κανένας από εμάς δεν μπορεί να περπατήσει στο δρόμο της Βαγδάτης.

Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν θα μπορούσαν να αντέξουν σε αυτόν το βαθμό άγχους για περισσότερο από ίσως τρία λεπτά και  εσείς είστε στη Βαγδάτη 15 χρόνια; Δεν μπορεί να φανταστεί κανείς ποια είναι τα θεραπευτικά σας χάπια. Κρατιέστε με αντικαταθλιπτικά;
Πολλά φάρμακα, αλλά μόνο για την πολλαπλή σκλήρυνση. Αυτό είναι ό,τι αγαπώ. Όταν τριγυρίζω κάνοντας την επίσκεψη στην ενορία μου, έχω ορδές στρατιωτικών και αστυνομικών οχημάτων με όπλα.

Σας έχει πει ποτέ κανείς ότι μπορεί να είστε λίγο τρελός;
Κάθε μέρα—το θέμα είναι ότι αν δεν αποκαλείστε δεν μπορείτε να κάνετε αυτήν τη δουλειά. Δεν μπορεί ένα φυσιολογικό άτομο να λειτουργήσει έτσι. Δεν έχει σημασία που είστε αν είστε στο θέλημα του Θεού. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα πυροβοληθώ ή σκοτωθώ. Θα μπορούσε, αλλά είμαι εκεί όπου υποτίθεται ότι πρέπει να είμαι.

Τι λέτε στη γυναίκα και τους γιους σας;
Η γυναίκα μου λέει ότι ποτέ δεν έχει ανησυχήσει για μένα. Έχει ένα δώρο του Θεού και αυτή. Η μόνη φορά που τα αγόρια ανησύχησαν ήταν όταν ήρθε η αστυνομία και περικύκλωσε το σπίτι μας στην Αγγλία επειδή φοβόντουσαν ότι οι κακοί υπήρχε πιθανότητα να μου πιάσουν ακόμη και εκεί.

Οι Χριστιανοί που υπηρετούν σε εμπόλεμες ζώνες νιώθουν το Άγιο Πνεύμα και τους αγγέλους γύρω τους. Βλέπουν τα πράγματα από την ουράνια σφαίρα. Αυτό πρέπει ίσως να έχει συμβεί σε σας πολλές φορές;
Κάθε μέρα, όλη μέρα, εννοώ απίστευτα πράγματα· άγγελοι, αναστάσεις, και θεραπείες. Κανείς δεν θα μπορούσε πιθανότατα να το πιστέψει αν λέγαμε πως μοιάζει η καθημερινή μας ζωή. Είναι τόσο υπέροχο.

Υπάρχουν αμέτρητοι Ιρακινοί Χριστιανοί που εγκατέλειψαν την πατρίδα τους. Υπάρχει κάποια ελπίδα να ξαναγυρίσουν εκεί;
Καμία. Δεν θα συμβεί ποτέ. Θα γίνεται όλο και πιο επικίνδυνο γι’ αυτούς ως Χριστιανοί και εγκαθίστανται εκεί όπου είναι τώρα. Αυτό που είναι τόσο τρομερό είναι ότι περισσότεροι άνθρωποι έχουν έρθει στην Αμερική από ό,τι οπουδήποτε αλλού και δεν μπορούν να βρουν δουλειά. Αντιμετωπίζουν σοβαρή φτώχεια.

Ποιο είναι το πρώτο πράγμα που οι Αμερικανοί Χριστιανοί θα έπρεπε να κάνουν; Ναι, να συνεισφέρουν, να προσεύχονται, και να καλούν τα μέλη του Κογκρέσου. Αλλά τι άλλο;
Θέλω να φροντίζουν τους Ιρακινούς Χριστιανούς εδώ, στο Σικάγο, στο Ντιτρόιτ, στο Σαν Ντιέγκο. Αυτό είναι ό,τι πρέπει να κάνουν. Στο Ιράκ, μπορούμε να φροντίζουμε τους εαυτούς μας.

Χρειάζεται να επενδύσουμε χρήματα εδώ στις ΗΠΑ για τους Ιρακινούς Χριστιανούς. Χρειαζόμαστε όλα τα χρήματα που μπορούμε να πάρουμε εκεί, αλλά χρειάζεται να τα ξοδέψω εδώ για τους Ιρακινούς Χριστιανούς πρόσφυγες. Εδώ είναι όπου χρειαζόμαστε βοήθεια. Αν με ρωτήσετε τι μπορούν να κάνουν οι Χριστιανοί εδώ για να βοηθήσουν την τραγωδία στο Ιράκ, είναι να φροντίζουν τους Χριστιανούς που δραπέτευσαν.

Συνέντευξη: Kate Tracy, Timothy C. Morgan
Μετάφραση: Κωστής Κοσμέας