Τα τελευταία λόγια του Ιησού επικοινώνησαν τόσο απελπισία όσο και ελπίδα
Λίγο πριν ο Ιησούς πεθάνει, σύμφωνα με τον Ματθαίο και τον Μάρκο, κραύγασε με δυνατή φωνή, «Θεέ μου, Θεέ μου, διά τι με εγκατέλιπες;» Είναι ένα ερώτημα που αντηχεί έκτοτε, καθώς οι οπαδοί του Ιησού συνεχίζουν να αναρωτιούνται ακριβώς γιατί πρόφερε αυτήν την «κραυγή εγκατάλειψης» ανάμεσα στα τελευταία λόγια του.
Μπορεί λόγο του ότι εξέφραζε την αγωνία της σωματικής του ταλαιπωρίας. Μπορεί λόγο του ότι η αγωνία του συναισθηματικού και πνευματικού χωρισμού από τον Θεό τον είχε πιέσει τόσο ώστε ήθελε να φωνάξει. Μπορεί λόγο της τελικής ένδειξης ανθρωπιάς του, και της προθυμίας του να αναλάβει την αμαρτία του κόσμου για λογαριασμό μας.
Ή λόγο του ότι έψαλε.
Για τους Εβραίους όπως ο Ιησούς, που γνώριζε τις Εβραϊκές Γραφές και που χρησιμοποιούσε τους Ψαλμούς ως υμνολόγιο, η εισαγωγική γραμμή οποιουδήποτε Ψαλμού χρησίμευε ως σημείο αναφοράς για το σύνολο. «Θεέ μου, Θεέ μου, διά τι με εγκατέλιπες;» είναι η εισαγωγική γραμμή του Ψαλμού 22.
Φανταστείτε για μια στιγμή, εάν επρόκειτο να περπατήσω σχεδόν σε οποιοδήποτε δωμάτιο στην Αμερική και να τραγουδήσω «Let it go!» Αυτές οι τρεις λέξεις θα μπορούσαν πιθανότατα να πλάσουν την υπόλοιπη χορωδία αυτού του χαρακτηριστικού ύμνου του Ψυχρά κι Ανάποδα της Disney, αλλά σίγουρα, «Let it go, let it go, I can’t hold back any more», θα έκανε κάθε μικρό παιδί και τους περισσότερους από τους γονείς τους να τραγουδήσουν. Είτε αυτές οι γραμμές προκαλούν βαρεμάρα (όπως κάνουν με το γιο μου, Ουίλιαμ) ή μια εγκάρδια δήλωση (όπως με τις κόρες μου Πένυ και Μαρίλη), το μόνο που χρειάζεται είναι η αρχική γραμμή για τους ανθρώπους για να πάρουν το μήνυμα. Αυτές οι τρεις λέξεις σηματοδοτούν πολύ περισσότερα από ό,τι τα ίδια τα λόγια– οι σκηνές και οι εικόνες που συνοδεύουν αυτό το τραγούδι στην ταινία, και ίσως ακόμη και το ευρύτερο πλαίσιο του τραγουδιού μέσα στην ίδια την ταινία.
Ομοίως, όταν ο Ιησούς κραυγάζει χρησιμοποιώντας την αρχική γραμμή του Ψαλμού 22, αναφέρεται στους ακροατές του στο σύνολο του Ψαλμού. Ο Ψαλμός αρχίζει με μια περιγραφή ενός άνδρα κατά την έκθεση στη σωματική ταλαιπωρία του, χλευαζόμενος από τους γύρω του, και αυτή η ενότητα καταλήγει με τις λέξεις:
Διότι κύνες με περιεκύκλωσαν, σύναξις πονηρευομένων με περιέκλεισεν·
ετρύπησαν τας χείρας μου και τους πόδας μου.
Δύναμαι να αριθμήσω πάντα τα οστά μου· ούτοι με ενατενίζουσι και με παρατηρούσι.
Διεμερίσθησαν τα ιμάτιά μου εις εαυτούς· και επί τον ιματισμόν μου έβαλον κλήρον.
Οι συγγραφείς του Ευαγγελίου υφαίνουν αυτόν τον Ψαλμό στις περιγραφές τους του Ιησού—αυτός που υποφέρει δημόσια, που υπομένει τον εξευτελισμό του δημόσιου εμπαιγμού, αυτός που τα ρούχα μοιράζουν, αυτός που τρυπημένος με καρφιά στα χέρια και τα πόδια του.
Αλλά ο Ψαλμός δεν τελειώνει με αυτό το απελπισμένο πορτρέτο.
Από το σημείο αυτό, γίνεται μια έκκληση στο Θεό για σωτηρία, και στη συνέχεια μια δήλωση για το τι θα κάνει ο Θεός:
Οι τεθλιμμένοι θέλουσι φάγει και θέλουσι χορτασθή . . .
Θέλουσι φάγει και θέλουσι προσκυνήσει πάντες οι παχείς της γής·
ενώπιον αυτού θέλουσι κλίνει πάντες οι καταβαίνοντες εις το χώμα· και ουδείς την ζωήν αυτού θέλει δυνηθή να φυλάξη.
Οι μεταγενέστεροι θέλουσι δουλεύσει αυτόν· θέλουσιν αναγραφή εις τον Κύριον ως γενεά αυτού.
Θέλουσιν ελθεί και αναγγείλει την δικαιοσύνην αυτού, προς λαόν, όστις μέλλει να γεννηθή· διότι αυτός έκαμε τούτο.
Καθώς μπαίνουμε στα πάθη της Μεγάλης Παρασκευής, ας θυμηθούμε την κραυγή του Ιησού, το τραγούδι του Ιησού. Μια κραυγή απόγνωσης που κλείνει με μια υπόσχεση, με μια δήλωση της καλοσύνης και της πιστότητας του Θεού.
Είναι μια κραυγή που πολλοί από εμάς έχουν προσφέρει εν μέσω των δικών μας στιγμών θλίψης, μια υπενθύμιση ότι ο ίδιος ο Θεός έζησε την εμπειρία του πόνου και της θλίψης. Και σε αυτές τις απελπισμένες στιγμές, ας θυμόμαστε ότι η κραυγή απόγνωσης του Ιησού μας οδηγεί πίσω στο Θεό που δεν μας ξεχνάει, τον Θεό που σώζει και λυτρώνει και πάντοτε, πάντοτε, μας οδηγεί προς την ελπίδα. Ο σταυρωμένος Θεός, που πάντοτε προσδοκά την ανάσταση.
Καθώς οδεύουμε προς το Πάσχα, ας ενωθούμε με τον Ιησού στο τραγούδι του που φέρει τόσο την απελπισία που όλοι έχουμε νιώσει όσο και την ελπίδα που όλοι χρειαζόμαστε.
